Inleiding

Bijna elke zorgverlener krijgt te maken met ongeneeslijk zieke patiënten en met hun naasten. Palliatieve zorg –zorg in deze laatste levensfase- is generalistische zorg. Iedere zorgverlener zou dus palliatieve zorg moeten kunnen verlenen op een voldoende basisniveau1. Palliatieve zorg staat in het Raamplan Artsopleiding 2020 opgenomen in de visie op arts. Alle faculteiten zijn momenteel bezig met het implementeren en optimaliseren van voldoende hoogwaardig onderwijs over palliatieve zorg in het curriculum. Het gaat enerzijds om palliatieve zorg als thema-specifiek onderwijs met onder meer juiste communicatie-skills en voldoende kennis over optimaal symptoommanagement, en anderzijds om een bredere paradigmashift: naast curatie en preventie, vormt ook palliatie een essentieel onderdeel van het werk van de toekomstige (basis)arts. Ook binnen de verpleegkundige opleidingen is er steeds meer aandacht voor dit onderdeel van de zorg en wordt gekeken hoe dit vorm kan krijgen binnen het praktijkgerichte onderwijs.

Onze Focus

Onze actiegerichte doelen zijn:

1. Docenten en onderwijsontwikkelaars te inspireren om van en met elkaar te leren hoe je een gelaagd thema als palliatieve zorg kunt implementeren in een al (over)vol curriculum. Kortom: de onderwijsimplementatie en optimalisatie van onderwijs op gebied van palliatieve zorg. Hierbij denken we aan het delen van geëvalueerde succesvolle onderwijsvormen -of interventies. Ook het bespreken van minder of niet-succesvolle voorbeelden kan helpen; ook daarvan kunnen we leren.
2. Docentprofessionaliteit te faciliteren. Docenten geven aan dat het thema palliatieve zorg soms lastig is om te onderwijzen. Het kan een potentieel gevoelig thema zijn, voor de docent zelf en voor de studenten. Hoe daarmee om te gaan?
3. Het onderwijs over palliatieve zorg interprofessioneel vorm te geven. Palliatieve zorg is netwerkzorg, en goede samenwerking start al tijdens het onderwijs. Denk bijvoorbeeld aan samenwerking tussen docenten uit verschillende disciplines, en aan gezamenlijk leren en onderwijzen van studenten vanuit verschillende opleidingen. Hierbij is bijvoorbeeld ook ruimte voor de geestelijk verzorger als docent, en leren van patiënten en naasten als deskundigen.
4. Op metaniveau, is het doel om met elkaar te leren en experimenteren hoe palliatieve zorg onderwijs kan bijdragen aan de paradigmashift betreffende ziekte en gezondheid, het bespreekbaar maken van sterfelijkheid, en de maatschappelijke opgave van de uitvoerbaarheid van de zorg en tevredenheid van zorgverleners waar palliatieve zorg een belangrijk onderdeel uit maakt. Niet alles wat kan, hoeft immers!