Samenvatting
Inleiding:
Ruim één op de drie coassistenten zit regelmatig niet ‘lekker in zijn vel’ vanwege hoge werkdruk en angst om persoonlijk te falen. Stress tijdens de coschappen kan nadelige gevolgen hebben voor het toekomstig functioneren als arts. Dit probleem wordt nog onvoldoende gesignaleerd door vertrouwenspersonen van de medische faculteiten.
Methode:
Het KNMG Studentenplatform heeft gezocht naar oplossingen voor dit probleem en hierover met medestudenten gediscussiëerd op de in 2007 gehouden congressen van de Nederlandse Vereniging voor Medisch Onderwijs (NVMO) en het Landelijk Medisch Studenten Overleg (LMSO). Er werd ook gesproken met facultaire vertrouwenspersonen en met mw. dr. Y.H.W.M. Winants, die promoveerde op dit onderwerp. De aangedragen oplossingen werden geëvalueerd op basis van haalbaarheid, effectiviteit en wenselijkheid. Vervolgens werd een actieplan geformuleerd.
Resultaten:
Zowel geneeskunde studenten als deskundigen noemen vooral de behoefte aan interventies op facultair niveau, zoals peergroupbijeenkomsten tijdens coschappen, aan time- en stressmanagementcursussen en aan aandacht voor het eigen functioneren in het attitudeonderwijs. Ook kan de bereikbaarheid van vertrouwenspersonen op de faculteiten worden verbeterd. Volgens studenten is het vooral belangrijk dat opleiders in ziekenhuizen zich bewust worden van het belang van de coassistenten adequate feedback op hun functioneren te ontvangen. Daarnaast kan bij aanvang van elk coschap een taakvoorbereidend gesprek, waarin duidelijkheid geschapen wordt over leerdoelen en verwachtingen, de stress-klachten reduceren. Het verdient aanbeveling op landelijk niveau eindtermen vast te stellen ten aanzien van de professionele attitude.
Actieplan:
Het KNMG Studentenplatform adviseert de medische faculteiten actie te ondernemen op geleide van het bijgevoegde stappenplan. (Hanemaayer JI, Dorresteijn JAN, Dellen E van, Anderegg MCJ. Stress bij coassistenten; ‘Met het oog op de toekomst’. Tijdschrift voor Medisch Onderwijs 2009;28(1):22–28.)
Summary
Introduction: More than one in three medical students often feels overwhelmed by work pressure and fear of failure during clinical rotations. This problem is underestimated by student counsellors at the Dutch medical schools even though stress during clerkships can adversely affect students’ future professional performance. The Student Board of the Royal Dutch Medical Association (KNMG) has consulted different stakeholders in search of ways to solve this problem.
Methods: The Student Board discussed stress during clerkships with students at the conferences of the Dutch Association for Medical Education and the National Medical Student Consultation in 2007. They also talked with student counsellors at each medical school and with Dr. Y.H.W.M. Winants, who wrote her doctoral dissertation on this topic. The feasibility, effectiveness and desirability of the proposals that emerged from these consultations were evaluated. Results: Most proposals concerned improvements at medical school level, such as peer group sessions during clerkships, time and stress management courses, and encouraging attention to personal functioning during sessions on professional attitude development. It was also suggested to improve the accessibility of student counsellors and to enhance clerkship supervisors’ awareness of the importance of providing appropriate feedback to students. Stress could also be reduced when students and clerkship supervisors discuss their mutual expectations and students’ learning objectives before the start of rotations. Finally, national standards for examinations of professional attitude were recommended.
Plan of action: The KNMG Student Board recommends that the Dutch medical schools take steps based on the plan of action outlined in this paper. (Hanemaayer JI, Dorresteijn JAN, Dellen E van, Anderegg MCJ. Stress during clerk – ships: ‘A view to the future’. Dutch Journal of Medical Education 2009;28(1):22-28.)
