Dit is het op-twee-na-laatste Nederlandstalige nummer van het Tijdschrift voor Medisch Onderwijs. De artikelen in dit nummer van uw TMO betreffen veelal de ‘affectieve’ component van medisch onderwijs. Het belang van deze component blijkt sterk te leven bij auteurs in onze vaktijdschriften.
Timmerman et al. beschrijven de ontwikkeling van training in arts-patiënt communicatie in de Nederlandse huisartsopleidingen. De auteurs concluderen dat er veel onderwijs gegeven wordt in dit relevante onderwerp, met name in het eerste jaar van de opleiding, maar dat de transfer veelal ontbreekt en dat kenmerken van de beroepsopleiding derhalve meer in dat onderwijs geïntegreerd moeten worden, wil het succes hebben.
Naast aandacht voor communicatievaardigheden is het professionele gedrag ook sterk vertegenwoordigd in de recente vakliteratuur. Het TMO draagt daaraan bij met een artikel van Van Luijk et al. Zij vergelijken het onderwijs en de toetsing van professioneel gedrag in de medische, tandheelkundige en veterinaire opleidingen tussen het tijdstip van de eerste aanbevelingen dienaangaande (2002) en nu. Er blijkt in de opleidingen meer aandacht voor professioneel gedrag te zijn dan negen jaar geleden, maar de docentprofessionalisering op dit gebied blijft achter. Dit artikel is één van de producten van een werkgroep van de NVMO, en het verscheen eerder in Medical Teacher.
De blik wordt nog meer verruimd in de bijdrage aan de rubriek Cultuur en gezondheidszorg. Hier wordt, anders dan voorheen, verslag gedaan van een poging te operationaliseren wat onderwijs in muziek kan bijdragen aan de geneeskundeopleiding. Opvallend is dat artsen meer dan gemiddelde affiniteit hebben met muziek (of dat musici meer dan gemiddelde affiniteit met geneeskunde hebben). De auteurs zijn allen zowel (aankomend) arts als muzikant, en zij proberen een verklaring voor dit opvallende samengaan te vinden. Deze bijdrage heeft, meer dan tot nu toe gebruikelijk was, gepoogd de verbinding tussen cultuur en geneeskunde vanuit een wetenschappelijk in plaats vanuit louter een reflectief perspectief te benaderen.
Dat geneeskundeopleidingen zich niet strikt tot de geneeskunde in enge zin hoeven te beperken wordt verder betoogd door Pleijhuis et al. Zij beschrijven een prachtig initiatief waarin studenten geneeskunde een onderwijstraject doorlopen, met gunstige effecten voor de student, de opleiding en de basisschoolleerlingen die onderwezen werden. Een voorbeeld van een win-win-win-situatie!
In de rubriek Pro en Contra wordt de spanning tussen de numerus fixus en de maatschappelijke behoefte maximaal uitgebuit door voor- en tegenstanders van deze maatregel. In de bijdrage van Mingels & Van Weel-Baumgarten wordt ten slotte verslag gedaan van een ‘learners symposium’ tijdens het congres van de European Association of Communication in Healthcare (EACH). Wat blijkt: de transfer van de tijdens communicatietrainingen geleerde vaardigheden naar toepassing in de praktijk is gebrekkig. Hiermee is de cirkel in dit TMO rond: de conclusie van Timmerman et al. in ons eerste artikel is niet alleen in huisartsopleidingen in Nederland geldig, maar wordt in veel meer landen gevoeld.
U zult gemerkt hebben dat aan dit nummer van het TMO een brochure is toegevoegd waarin de overgang van ons tijdschrift naar het Engels wordt aangekondigd, en waarin u wordt opgeroepen aan het nieuwe Engelstalige tijdschrift bij te dragen. We zijn er trots op dat we deze stap kunnen maken, en u ziet in de brochure ook het keurcorps van beroemdheden dat we voor onze International Advisory Board hebben kunnen interesseren.
Als u bovenstaande aankondiging van onze artikelen in dit nummer bekijkt, dan zal het u opvallen dat alle (minus misschien de rubriek Pro en Contra over de numerus fixus) het landelijke belang ruimschoots overstijgen. Twee bijdragen zijn zelfs in het Engels opgenomen, één omdat het eerder verscheen in Medical Teacher en de andere omdat het door Engelstalige auteurs geschreven is.
We vertrouwen erop dat we u met deze inhoud duidelijk maken dat de overgang naar een Engelstalig tijdschrift na nog twee Nederlandstalige nummers, gezien de kwaliteit van de bijdragen, alleszins gerechtvaardigd is en we hopen dat we u weer een lezenswaardig TMO bieden.
