Context / probleemstelling of aanleiding

Context/probleemstelling of aanleiding:

Interprofessional Education (IPE) is meer dan een theoretisch concept. Het krijgt pas betekenis en impact in de praktijk, waar het de interprofessionele samenwerking tussen zorgprofessionals versterkt. Succesvolle IPE-integratie vraagt niet alleen begrip, maar ook vaardigheden en competenties om IPE in het onderwijs te verankeren. Dit kan zelfs een aanpassing in de mindset van docenten vereisen. Om deze kennis en vaardigheden aan te leren, is ervaringsgericht onderwijs een beproefde methode. Twee opleidingsinstituten voor zorgopleidingen in Indonesië; de Universiteit van Jambi (Sumatra) en de Hogeschool van Surakarta (Java), streven naar verdere implementatie van IPE en professionalisering van onderwijzend personeel. Vanuit de School of Health professionals Education (onderdeel van Maastricht University) en Zuyd Hogeschool Heerlen werden meerdaagse workshops ontwikkeld en aangeboden in Jambi en Surakarta.

Beschrijving van de interventie/innovatie:

Om de IPE-vaardigheden van onderwijzend personeel te versterken, is een Train-the-Trainer Programma ontworpen, gebaseerd op didactische principes en theoretische kaders voor IPE. De ‘Zuyd building blocks’ (ZBB) zijn ontwikkeld als competentie framework om de generieke IPE competenties aan te leren. Ze zijn gericht op vijf essentiële onderdelen, namelijk 1) elkaars competenties kennen en begrijpen, 2) werken met interprofessionele zorgplannen, 3) probleemoplossend handelen, 4) passend interprofessioneel verwijzen, 5) interprofessioneel teamwerk evalueren. De workshoponderdelen zijn afgestemd op bestaande of toekomstige IPE-modules van beide partnerinstellingen, met als doel IPE direct in hun onderwijspraktijk te kunnen toepassen, zowel nu als in de toekomst.

Ervaringen/analyse van de implementatie:

Idealiter is IPE een continue leerlijn geïntegreerd in verschillende onderwijsprogramma’s, met een geleidelijke opbouw door het hele curriculum heen. Echter, door de weerbarstige praktijk en gebrek aan expertise is dit nog niet volledig gerealiseerd. De ZBB bleken een goede leidraad om samenwerkingscompetenties te operationaliseren in bestaande onderwijsmodules, voor zowel docenten als studenten. Het oprichten van IPE-kenniskringen kan deze integratie verder ondersteunen. De workshops boden een solide startpunt, maar verdere investering in de ontwikkeling van IPE-vaardigheden is nodig voor meesterschap en het volledige potentieel binnen de huidige programma’s te benutten.

Lessons learned (implicaties voor de praktijk):

De brede toepasbaarheid van de ZBB vertalen zich ook in bredere toepassingsmogelijkheden voor de praktijkopdrachten en lesmaterialen uit de workshops. Vervolgens stimuleert dit flexibiliteit en creativiteit, passend bij de dynamiek van lokale onderwijspraktijken. Hierdoor kan IPE op grotere schaal worden geïmplementeerd. Online enquêtes toonden aan dat de interactie tijdens de workshops bijzonder gewaardeerd werd, met een sterkere verbondenheid en verhoogde motivatie voor ‘practice what you teach’: interprofessionele samenwerking.

Eindresultaat waren concrete samenwerkingsprojecten, met vernieuwde inspiratie en motivatie om IPE-activiteiten in hun curriculum te implementeren en verbeteren. De workshops versterkten docenten om IPE te integreren. Voor succesvolle implementatie is het echter essentieel dat het management deze docenten (blijvend) ondersteunt en faciliteert.

Referenties (max. 2):

Lierop, van, M., Dongen, van, J., Janssen, M. et al. Jointly discussing care plans for real-life patients: The potential of a student-led interprofessional team meeting in undergraduate health professions education. Perspect Med Educ 8, 372–377 (2019). https://doi.org/10.1007/s40037-019-00543-6

WHO (2010). Framework for action on interprofessional education & collaborative practice. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/70185/WHO_HRH_HPN_10.3_eng.pdf?sequence=1