Context / probleemstelling of aanleiding

Context/probleemstelling of aanleiding:

In de communicatie tussen arts en patiënt kunnen zowel cognitieve als emotionele barrières optreden, die een effectieve overdracht van informatie bemoeilijken. Gezondheidsvaardigheden, de capaciteit om gezondheidsinformatie te verkrijgen, begrijpen, evalueren en toepassen, spelen een cruciale rol in dit proces. Ongeveer een kwart van de Nederlandse bevolking heeft beperkte gezondheidsvaardigheden, wat leidt tot frequenter gebruik van zorg en lagere ervaren zorgkwaliteit. Daarnaast zijn 2,5 miljoen mensen in Nederland laaggeletterd, met een hogere prevalentie onder laagopgeleiden, ouderen en migranten.

Beschrijving van de interventie/innovatie:

In het UMCU worden in het communicatievaardigheidsonderwijs aan tweedejaars (bachelor) geneeskundestudenten sinds enkele jaren zogenaamde taalambassadeurs van de stichting ‘Lezen en Schrijven’ ingezet. Dit zijn mensen, die laaggeletterd zijn en beperkte gezondheidsvaardigheden hebben. Het doel van deze interventie is het vergroten van de bewustwording bij studenten over de invloed van laaggeletterdheid op communicatie in de gezondheidszorg, evenals het aanleren van effectieve communicatievaardigheden met dergelijke patiënten.

Ervaringen/analyse van de implementatie:

Het bezoek vindt plaats in één van de communicatielessen die alle studenten volgen. De taalambassadeurs delen persoonlijke ervaringen over laaggeletterdheid en de impact ervan op zorg en gezondheid. Studenten krijgen dankzij de taalambassadeurs een levendig begrip van laaggeletterdheid en de uitdagingen waarmee laaggeletterde patiënten (in de zorg) worden geconfronteerd.

Lessons learned (implicaties voor de praktijk):

Het persoonlijke verhaal van taalambassadeurs biedt studenten een diepgaander begrip van laaggeletterdheid dan theoretische informatie alleen.

De betrokkenheid van taalambassadeurs is niet alleen leerzaam voor studenten, maar ook voor docenten die doorgaans weinig te maken hebben met laaggeletterdheid of lage gezondheidsvaardigheden.

Samenwerking met organisaties zoals de stichting ‘Lezen en Schrijven’ kan vruchtbaar zijn bij het implementeren van deze praktijk. Echter, het vergt ook veel organisatorische inspanning en begeleiding tijdens de bezoekperiode van de taalambassadeurs.

Dit innovatieve onderwijsmodel illustreert hoe de inzet van taalambassadeurs kan bijdragen aan een beter begrip van laaggeletterdheid en gezondheidsvaardigheden bij toekomstige artsen, wat uiteindelijk kan leiden tot verbeterde zorg voor kwetsbare patiëntenpopulaties.

Referenties (max. 2):

https://www.pharos.nl/factsheets/laaggeletterdheid-en-beperkte-gezondheidsvaardigheden/