Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
Het (bio)medisch vakgebied wordt beïnvloed door bias: een bepaalde vooringenomenheid die invloed heeft op het werk van onderzoekers, artsen en andere zorgprofessionals. Bias heeft bijvoorbeeld geleid tot een gebrek aan kennis over het verloop van ziekten in vrouwen. Het is daarom essentieel dat (toekomstige) artsen en onderzoekers zich bewust worden van hun eigen blinde vlekken, zodat het toekomstige onderzoek en de zorg inclusief wordt. Binnen de bachelor- en masteropleiding Biomedische Wetenschappen aan de Universiteit Utrecht besteden we daarom expliciet aandacht aan deze onderwerpen.
Beschrijving van de interventie/innovatie:
Het uiteindelijke doel is om een opleidingsoverstijgende leerlijn ‘Bias in science’ te verankeren binnen de Utrechtse (bio)medische opleidingen. Hiertoe zijn reeds de volgende onderwijsonderdelen ontwikkeld en geïmplementeerd:
1) E-module ‘Sex and gender in biomedical research proposals‘ die ingezet wordt bij de verplichte tweedejaars bachelorcursus Onderzoeksmethoden, waarin studenten een onderzoeksvoorstel moeten schrijven. Middels een e-module worden studenten voorbereid op het expliciet verwerken van het diversteitsperspectief ‘sekse en gender’ in hun onderzoeksvoorstel.
2) Keuzecursus ‘Unravelling Bias in Science‘, toegankelijk voor alle tweede- en derdejaars van de (bio)medische bacheloropleidingen binnen de faculteiten Geneeskunde, Diergeneeskunde en Bètawetenschappen. Studenten worden ingeleid in de basisconcepten van bias en diversiteit en inclusie, en reflecteren op (het gebrek aan) inclusief (bio)medisch onderzoek en de implicaties hiervan voor onze wetenschappelijke kennis en voor de maatschappij.
3) Verdiepingsprofiel ‘Life Sciences and Society’, toegankelijk voor alle masterstudenten binnen de Graduate School of Life Sciences. In zes maanden tijd leren studenten onder andere waarom het belangrijk is om rekening te houden met diversiteit in onze maatschappij bij het ontwerpen van (pre)klinisch onderzoek, waarom een divers onderzoeksteam van belang is en waarom beursverstrekkers als ZonMW rekening moeten houden met diversiteit.
Deze innovaties worden actief op elkaar afgestemd. Het bacheloronderwijs is verkennend:
studenten leren over verschillende soorten bias en hoe ze deze kunnen herkennen en voorkomen. In het masterprofiel verdiepen studenten zich meer in specifieke effecten van bias op de maatschappij.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
Het bachelor- en masteronderwijs wordt goed ontvangen door studenten. Ze geven aan dat het onderwijs een waardevolle bijdrage levert aan hun opleiding tot (bio)medisch onderzoeker. Zowel de bachelor- als masterstudenten geven aan dat zij dit onderwijs graag als vast onderdeel van het curriculum zouden zien.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
1) Zowel docenten als studenten onderkennen het belang van aandacht voor divers en inclusief (bio)medisch onderzoek binnen het bachelor- en mastercurriculum.
2) Door studenten al vanaf de bachelorfase te leren om verschillende diversiteitsperspectieven mee te nemen in het ontwerpen van en reflecteren op (bio)medisch onderzoek, leiden we ze op tot een meer inclusieve generatie professionals. Dit komt direct ten gunste van de wetenschap, de zorg en de maatschappij.
