Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
Acute patiëntenzorg is teamwerk onder hoge druk. Wat de opvang van en de zorg voor acuut zieke patiënten nog gecompliceerder maakt, is dat het meestal gaat om ad-hoc teams. De samenstelling is multidisciplinair en gebeurt door oproep via een speciaal sein (trauma- of reanimatiesein). Multidisciplinaire teams moeten op meerdere locaties onder hoge werkdruk samen werken. Het behandelplan moet op korte termijn aan de behoefte van de acuut zieke patiënt worden aangepast. Hoewel verpleegkundigen en artsen maximaal hun best doen, zijn medische fouten hier niet zeldzaam. Het proces vraagt om bijzondere vaardigheden van de teamleden. Niet alleen op medisch –inhoudelijk terrein, maar vooral op het gebied van leiderschap, situatiebewustzijn, besluitvorming en communicatie.
Bij (bijna)fouten in de zorg is het een bekend gegeven dat deze vaak niet veroorzaakt worden door de kennis of kunde van de betrokken hulpverlener. In 70% van de gevallen heeft het te maken met ‘human factors’, waaronder zaken als afleiding, vermoeidheid en werkdruk vallen. Hoewel we de menselijke kant van de zorg niet kunnen, en niet moeten willen, uitschakelen zijn er wel manieren om de invloeden hiervan op de patiëntenzorg te verminderen. Dit zijn onder andere simulatietraining en Crisis Resource Management (CRM).
Beschrijving van de interventie/innovatie:
De acute SIM-training maakt deel uit van het multidisciplinaire trainingsprogramma TeAMZ (Training en Assessment Medische Zorgprofessionals). De deelnemers oefenen onder zo realistisch mogelijke omstandigheden taken en processen met tailor-made scenario’s die op de werkvloer vaker voorkomen. Na de medische simulatie is er een debriefing waar de deelnemers samen met een medisch trainer en een gedragswetenschapper de handelingen na bespreken. De focus ligt op de niet-technische vaardigheden, zoals communicatie, samenwerking, leiderschap, ‘speaking- up’ en reflectie. Deze training biedt een veilige omgeving om multidisciplinaire teams te laten experimenteren met goede communicatie en samenwerking, met direct toepasbare technieken om deze verder te verbeteren. De kern van de acute SIM-training is de training van het team als geheel.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
Oefenen in gesimuleerde situaties helpt fouten in de praktijk te voorkomen. De kwaliteit van zorg staat of valt met goede multidisciplinaire samenwerking, en de acute simulatietraining draagt bij aan het optimaliseren ervan.
In 2022 hebben drieëntwintig SIM-trainingen plaatsgevonden, waarbij 100% van de deelnemers de training zou aanbevelen aan anderen. De training heeft gemiddeld een score van 8,3 ontvangen in evaluaties.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
De training richt zich op het functioneren van het team in plaats van individuele teamleden, waardoor de energie gericht wordt op het gezamenlijke resultaat en niet verloren gaat aan ruis in samenwerking of communicatie.
Referenties (max. 2):
De Bruijne, M.C., Bleeker, F. (2013). Medisch teamwork, CRM in de gezondheidszorg. Bohn Stafleu van Loghum
