Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
In het MANP-curriculum leiden wij kritische reflectieve professionals op die hun praktijkvoering onderbouwen en daarop reflecteren. Actieve deelname in het evidence-based practice (EBP) proces blijft achter onder verpleegkundigen. Belangrijke factoren hierin zijn het vertrouwen in eigen kunnen (self-efficacy) en een positieve uitkomstverwachting bij eigen EBP-activiteiten. Verpleegkundigen in opleiding tot specialist (vios) gaan in transitie van verpleegkundige naar regievoerend behandelaar en de kritische consument van wetenschappelijke literatuur wordt ook producent daarvan. Met onderwijs in EBP wordt stapsgewijs gewerkt naar het masterniveau. Het EBP-proces wordt uitgebreid van het samen onderbouwen van besluitvorming naar bouwen aan ontbrekende evidence.
Beschrijving van de interventie/innovatie:
Het project “Monitor Leercurve MANP” geeft inzicht in de ontwikkeling van de vios op de pijlers uit ons (nieuwe) curriculum, waaronder; EBP en Leerklimaat. Hiervoor worden gevalideerde vragenlijsten afgenomen bij aanvang van elk leerjaar en afronding van de opleiding. Specifiek voor EBP betreft dit de gevalideerde vragenlijst over zelfvertrouwen in, en uitkomstverwachting van EBP-activiteiten(1). Summatieve en formatieve toetsmomenten geven onvoldoende inzicht in het beeld dat de vios heeft van de eigen capaciteiten om EBP-activiteiten te ondernemen en diens inschatting of inspanningen voor EBP-activiteiten positief bijdragen aan betere zorgverlening. Met de monitor worden ontwikkelingen op dit vlak gebenchmarkt over de tijd, tussen cohorten en over opleidingen heen.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
Eerstejaars (N=39) en tweedejaars (N=37) vios werden met een t-test vergeleken met een referentiegroep verpleegkundigen in ziekenhuizen. Het zelfvertrouwen in EBP van de eerstejaars was láger (152,6 ± 39,6) en van de tweedejaars hóger (191,6 ± 26,3), vergeleken met de referentiegroep (N = 306; 176,3 ± 47,0; p ≤ 0,001) (1). Eerstejaars vios scoorden lager op het zelfvertrouwen in EBP dan de tweedejaars (MD 38,95; 95%CI [23,62-54,28]; p < 0,001). Uitkomstverwachting van eerstejaars (52,6 ± 12,4) en tweedejaars (55,1 ± 8,1; p = 0,298) verschilden onderling nauwelijks, (MD 2,54; 95%CI [-2,29-7,38]). Op uitkomstverwachting scoorden eerstejaars vios lager dan de referentiegroep (MD -4,19; 95%CI [-8,22–0,15]; p = 0,042), tweedejaars verschilden niet significant.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
Zelfvertrouwen in EBP-activiteiten van eerstejaars is lager dan de referentiegroep. Dat past in het novice-to-expert model waarbij gesteld wordt dat zelfs experts in nieuwe situaties minder presteren (2). Dat is ook de situatie van de startende vios. Het proces van rolimplementatie, groei door praktijkleren en onderwijs verklaart dat startende tweedejaars studenten hoger scoren op het zelfvertrouwen in EBP. Interessant is om de waargenomen verschillen tussen cohorten in deze cross-sectionele meting opnieuw te bestuderen in een longitudinaal perspectief. In het licht van de ontwikkelingen rond flexibilisering van het onderwijs en meer programmatisch toetsen is deze monitor een extra dashboard om koers te houden bij verdere doorontwikkeling van het MANP-curriculum.
Referenties (max. 2):
(1) Hoegen P, Vos M, van Oostveen C, de Bot C, Echteld MA, Maaskant J, Vermeulen H. Nurse Leadership and Work Environment Association with Outcome Expectancy and Self-Efficacy in Evidence-Based Practice among Hospital Nurses in The Netherlands: A Cross-Sectional Study. Int J Environ Res Public Health. 2022 Nov 3;19(21):14422. doi: 10.3390/ijerph192114422.
(2) Brykczynski, K. A., & Mackavey, C. L. Role development of the advanced practice nurse. In M. F. Tracey, & E. T. O’Grady (Eds.), Hamric and Hanson’s Advanced Practice Nursing; an integrative approach. 2019; 2nd ed., pp. 80-107). Elsevier Inc.
