Samenvatting

Inleiding: Studentevaluaties van onderwijs, en de schriftelijke feedback die hieruit voortkomt, blijken onvoldoende veranderingen te bewerkstelligen in de kwaliteit van het onderwijs. Een combinatie van studentoordelen en directe observaties lijkt uitkomst te bieden. Meestal wordt de rol van observator vervuld door een onderwijskundige of collega; de rol van studenten als observator is nog niet onderzocht.

In deze studie wordt gerapporteerd over een experiment waarin derdejaars studenten – na het ontvangen van een training – optraden als observator van colleges en docenten voorzagen van mondelinge en schriftelijke feedback. Er is onderzocht welke percepties de betrokken studenten en docenten hebben over het proces van observeren en het geven c.q. ontvangen van feedback.

Methode: Twaalf studenten werden getraind als observator van colleges. In een focusgroep-bijeenkomst met de betrokken studenten werd onderzocht welke ervaringen de studenten hadden opgedaan met het observeren en het geven van feedback. Daarnaast werd hun schriftelijke feedback op de bezochte colleges geanalyseerd. De betrokken docenten vulden een korte vragenlijst in over hun ervaringen met de observaties en met de ontvangen feedback.

Resultaten: Zowel studenten als docenten zijn van mening dat de inzet van de student als observator en feedbackgever leidt tot concrete en specifieke feedback. Het proces van observatie en feedback kan nog wel verbeterd worden door meer aandacht te schenken aan de voorbereiding van de docenten op de observatie en door het inzetten van collega’s als observator.

Discussie en conclusie: Studenten kunnen (mits getraind) goed worden ingezet om feedback te geven aan docenten die colleges geven. In aanvulling op student-observatoren kunnen ook onderwijskundigen of collega-docenten worden ingezet. Vervolgonderzoek kan zich richten op het vergelijken van deze drie groepen observatoren en op de (lange termijn) effecten van observaties op de kwaliteit van onderwijs. (Stalmeijer RE, Grave W de. De student als observator en feedbackgever voor docenten: een procesevaluatie. Tijdschrift voor Medisch Onderwijs 2008;27(5):247–256.)

Summary

Introduction: Data from student questionnaires and the resulting written feedback are not sufficiently effective in achieving quality improvement in education. A combination of evaluations by students and direct observations can be more effective. In most cases, the observer is an education expert or a colleague but the role of students as observers has not been investigated so far.

In this study we report on an experiment in which third year medical students (who had been trained for this purpose) observed teachers on their lecturing skills and provided oral and written feedback. We examined how the participating students and teachers perceived this process of observation and providing feedback and to what extent it provided them with concrete suggestions for improvement.

Methods: Twelve students were trained to observe lecturers and provide them with feedback. In a focus group interview the students’ experiences were explored. Students’ written feedback to the teachers was analysed and the teachers completed a brief questionnaire about their experiences.

Results: Both students and teachers think that observation and feedback by students results in concrete and specific feedback. The process of observation and feedback might be improved by paying more attention to preparing teachers for being observed by students and inviting colleagues to act as observers.

Discussion and conclusion: With adequate training students can help to provide feedback to teachers who give lectures. Apart from student observers, education experts and peers could also make a contribution. Future research should compare these three groups of observers and investigate the (long term) effects observation on the quality of education. (Stalmeijer RE, Grave W. de. Observation of and feedback on teaching by students: process evaluation. Dutch Journal of Medical Education 2008;27 (5):246-256).