Context / probleemstelling of aanleiding

Context/probleemstelling of aanleiding:

Onderwijs dat in coronatijd omgezet is naar online onderwijs vraagt andere aandachtspunten dan onderwijs op locatie.

Reden voor de Noordwest Academie te bekijken wat nodig is om online onderwijs van onze docenten verpleegkunde en medisch docenten en de online presentaties van collega’s in het ziekenhuis net zo aantrekkelijk te maken als bijeenkomsten op locatie.

Uitgangspunt is: hoe maak je van de toeschouwer een deelnemer?

Beschrijving van de interventie/innovatie:

We gaan uit van de motivatietheorie van Deci en Ryan waarin drie elementen van motivatie om te leren centraal staan:

competentie

autonomie

relatie

Dit kan vertaald worden naar ‘ik kan iets’, ‘ik kan het zelf’ en ‘ik leer in verbondenheid met de ander’.

Evenwicht tussen deze drie elementen geldt voor elk soort onderwijs. Het competent voelen en autonoom een volgende stap zetten, gaat beter als er voldoende aandacht is voor de relatie. Dit zorgt voor motivatie om te leren. In online onderwijs is relatief meer aandacht voor verbondenheid nodig; zorg dat de lerende gezien wordt en maak contact. De toeschouwer wordt deelnemer en voelt zich betrokken bij de les of presentatie.

Daarom zetten we in op persoonlijke interactie tussen docent en deelnemer, zodat de verbondenheid vergroot wordt.

We besteden extra aandacht aan instructies vooraf, de groepsgrootte, de verwachtingen van het onderwijs, de start van de online les of presentatie, de variatie in interactievormen en het persoonlijk aanspreken van en de mondelinge interactie met de deelnemers. Ook is er meer aandacht voor de kennismaking, zeker bij een nieuwe groep, zodat deelnemers elkaar en de docent leren kennen en zich veilig voelen om te reageren.

Ervaringen/analyse van de implementatie:

De deelnemers voelen zich gezien als ze ook letterlijk in beeld zijn bij de docent en gericht vragen krijgen. Kleine groepen werken goed om een veilig leerklimaat te bewerkstelligen. Dit geldt ook voor uitgebreide kennismaking bij de start. Daarnaast werkt het laagdrempelig te starten met een interactieve opdracht en werken deelnemers prettig in kleine groepen of tweetallen in breakoutrooms.

Lessons learned (implicaties voor de praktijk):

Communiceer vooraf duidelijk wat je van deelnemers verwacht, zowel over apparatuur, als over online afspraken.

Besteed relatief veel aandacht aan kennismaking.

Hou het simpel, gebruik niet teveel digitale extra’s; deze leiden tot meer anonimiteit. Verbondenheid komt tot stand door een persoonlijke benadering: de beurtverdeling, hand opsteken bij stellingen of een tekening in beeld bij uitleg.

Benoem als docent steeds wat je gaat doen bij het delen van presentaties of andere activiteiten en stop de presentatie bij interactie met deelnemers, zodat iedereen elkaar weer ziet.

Referenties:

Richard Ryan & Edward Deci, Self-determination theory. Basic Psychological Needs in Motivation, Development and Welness 2017

Karin de Galan, Online trainen 2020