Context / probleemstelling of aanleiding

Context/probleemstelling of aanleiding:

De toekomst van de zorg vraagt om een duurzame benadering, waarbij medische professionals zowel patiënt- als planeetgezondheid meenemen (Green Deal duurzame zorg 3.0 VWS, 2023). Milieufactoren zoals klimaatverandering en plasticvervuiling hebben directe en indirecte gevolgen voor de volksgezondheid. Tegelijkertijd spelen ongezonde leefstijlkeuzes, zoals slechte voeding en inactiviteit, een belangrijke rol in de toename van chronische ziekten als obesitas en Diabetes Mellitus type 2. Physician Assistants (PA’s), kunnen hierin een sleutelrol spelen door hun spilfunctie in het zorgsysteem. Voorheen richtte de PA-opleiding zich voornamelijk op klinische zorg, zonder voldoende aandacht voor milieu- en leefstijlgerelateerde gezondheidsrisico’s. Daarom is een innovatief onderwijsprogramma ontwikkeld om PA’s beter voor te bereiden op duurzame geneeskunde en preventieve zorg.

Beschrijving van de interventie/innovatie:

Binnen het nieuwe programma zijn twee modules opgezet die zowel milieu- als leefstijlgerelateerde gezondheidsrisico’s behandelen. Als eindopdracht ontwikkelen studenten een praktijkproduct om patiënten te ondersteunen bij leefstijlverandering in hun leefomgeving.

De eerste module richt zich op planetaire geneeskunde. Studenten werken in teams aan een van zes casestudies over actuele problemen zoals verstedelijking, plasticvervuiling en antimicrobiële resistentie. Ze analyseren de relatie tussen milieu en gezondheid, zoeken wetenschappelijke onderbouwing en ontwikkelen oplossingen die ze presenteren aan hun groep.

De tweede module draait om leefstijlgeneeskunde. In een interactief college brengen studenten eigen casuïstiek in, bijvoorbeeld over obesitas of diabetes, vanuit hun eigen werkveldaandachtsgebied. Tijdens een workshop leren ze educatieve producten te ontwerpen die patiënten ondersteunen bij leefstijlveranderingen. In kleine groepen brainstormen ze over relevante leefstijlproblemen, kiezen ze een doelgroep en bepalen ze de functies en verspreiding van het product.

De cursus wordt afgesloten met een individuele eindopdracht waarin elke student een beroepsproduct ontwikkelt dat zowel milieu- als leefstijluitdagingen aanpakt binnen hun eigen werkcontext.

Ervaringen/analyse van de implementatie:

De combinatie van planetaire gezondheid en leefstijlonderwijs vergrootte het bewustzijn van studenten. Casestudies maakten de lesstof praktisch, terwijl de productontwikkelingsworkshop creatief denken stimuleerde. Studenten ontwierpen innovatieve tools, zoals een beweegapp voor senioren. Echter, tijdsdruk belemmerde soms een diepgaande analyse van complexe onderwerpen, en studenten gaven aan dat meer voorbereidingstijd de ervaring zou verbeteren.

Lessons learned (implicaties voor de praktijk):

Een holistische benadering leert PA’s beter aan te sluiten bij de context van de patiënt en omgevingsfactoren die hun gezondheid beïnvloeden.

PA’s worden getraind om patiënten bewust te maken van hun gedrag én de bredere omgevingsinvloeden.

Het ontwerpen van educatieve producten stimuleert creatief denken en groepswerk bevordert innovatie.

Beter tijdsmanagement is nodig om complexe onderwerpen grondiger te behandelen.

Referenties (max. 2):

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, 2023, C-238 Green Deal: Samenwerken aan duurzame zorg. Website: www.greendealduurzamezorg.nl