Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
Om studenten de mens in de patiënt te leren zien en te leren hoe de patiënt betekenis geeft aan diens ziekte/aandoening en kwaliteit van leven, is in jaar 1 van geneeskunde en biomedische wetenschappen patiëntcontactonderwijs georganiseerd[1]. Gesprekken om het patientenperspectief te leren verkennen vinden plaats in kleine groepen van studenten o.b.v. een arts van het Radboudumc, verpleeghuis of huisarts, met een patiënt. Vanwege COVID-19 zijn deze ontmoetingen tussen patiënt en student niet mogelijk en is gezocht naar een alternatief voor dit hooggewaardeerde onderwijs.
Beschrijving van de interventie/innovatie:
In het 1e kwartaal van het academische jaar 20-21 zochten studenten zelf in hun eigen netwerk vier patiënten (verschillende leeftijden, beroepen, ziekten) om persoonlijk met hen te spreken. Studenten werden geïnstrueerd hoe ze patiënten konden benaderen, hen konden informeren over de bedoeling van het onderwijs en wat ze konden bespreken.
Over deze contacten schreven studenten een korte samenvatting, presenteerden deze in een kleine groep (8 studenten = eigen coachgroep) o.l.v. een docent. In het 2e kwartaal heeft dezelfde groep studenten uit de 32 patiënten vier patiënten benaderd voor een aanvullend online groepsgesprek, begeleid door een huisarts-docent.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
Patiënten waarderen de vroegtijdige betrokkenheid in het medisch curriculum en waren zeer bereid mee te werken.
Na een onwennige start is het alle studenten gelukt om patientcontacten te initiëren. De studenten beschrijven onverwacht bijzondere ervaringen als zij mensen uit hun nabijheid spreken over hun aandoening en gaven aan meer inzicht in de impact van ziekte op (de kwaliteit van) het leven en de noodzakelijke aanpassingen die dat van mensen vraagt gekregen te hebben.
Nabespreking in de coachgroep en het online gesprek in de groep leert de studenten hoe ze zich in een groep bewegen en welke ontwikkeling ze doormaken in het spreken met patiënten. Het organiseren de contacten door de studenten zelf verhoogt de betrokkenheid van studenten, vergroot hun zelfvertrouwen en verlicht de organisatie van een grote roosterklus. Dedicated docentbegeleiding vergroot de expliciete leeropbrengst.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
Door studenten zelf in hun eigen omgeving een patiëntcontact te laten zoeken lukt het beter dan voorheen om in te gaan op de ‘mens’ met een aandoening in vergelijking met de ziekenhuispatient met een medisch indrukwekkende aandoening. Voor perspectiefverkenning van een patiënt is een alledaagse aandoening voldoende uitdagend voor een eerstejaars student.
Met deze opdracht wordt de student gestimuleerd tot zelfredzaamheid en zelfstandigheid. Door de student individueel te laten starten met een instructie, ontdekt de student beter wat hij kan en ontbreekt de mogelijkheid om zich in de groep te verschuilen.
Referenties:
1. Schwering, L., et al., The patient’s voice in a pre-clinical curriculum, in AMEE 2019. 2019: Austria Centre Vienna.
