Context / probleemstelling of aanleiding

Probleemstelling:

De zorg van de toekomst vraagt om professionals die interprofessioneel kunnen samenwerken. Hiervoor is het nodig dat zij in deze competentie zijn opgeleid middels interprofessioneel onderwijs. Om juiste beslissingen te kunnen nemen of studenten als toekomstige zorgprofessionals interprofessioneel competent zijn, is een interprofessioneel toetsprogramma nodig. In een dergelijke programma dient een goede samenhang te worden geborgd tussen de verwachte competenties, de interprofessionele toetstaken, de te beoordelen prestaties, de beoordelaars, en de beoordelingsprocedure (standaarden en beslisregels) (Andriessen et al., 2017). Tot op heden lijkt er geen consensus te bestaan over hoe een dergelijke toetsprogramma dient te worden ontworpen. Doel van deze studie was te komen tot ontwerprichtlijnen voor een toetsprogramma in interprofessioneel onderwijs.

Methode:

De studie is opgezet volgens consensus design (Humphrey – Murto et al., 2017), waarin we de Nominal Group Technique (NGT) gebruikt hebben om tot consensus te komen over ontwerprichtlijnen voor een interprofessioneel toetsprogramma. Eerst zijn vijf homogene NGT sessies georganiseerd met studenten, patiënten/patiëntvertegenwoordigers, docenten, experts op het gebied van interprofessioneel onderwijs, en onderwijskundigen. In elke sessie zijn de participanten gevraagd middels de methode round robin één voor één te beschrijven wat richtlijnen volgens hen zijn voor een interprofessioneel toetsprogramma, gericht op de drie onderdelen: interprofessionele taken, beoordelaars, en toetsprocedure. Hierna volgde een groepsdiscussie om de ideeën te verhelderen. De deelnemers hebben aan het einde van de sessie de ideeën die zij het belangrijkst achtten middels stikkers geprioriteerd. Tenslotte is er een laatste consensus sessie georganiseerd met afgevaardigden van elke stakeholder groep. Voor de analyse hebben we deductieve thematische analyse gebruikt.

Resultaten (en conclusie):

De verschillende NGT sessies hebben geleid tot een verscheidenheid aan ontwerprichtlijnen. Wat betreft het ontwerp van een interprofessionele toetstaak, bleek er consensus te bestaan over de richtlijn dat de toetstaak authentiek moet zijn, en (gedeeltelijk) workplace-based. Prestaties die voortvloeien uit de toetstaken zouden een mix moeten zijn van interprofessionele producten die studenten opleveren, en de interprofessionele processen om tot de producten te komen. Er zou volgens de participanten een meerderheid aan beoordelaars ingezet moeten worden om de studenten te beoordelen, zoals docenten, professionals uit de praktijk, cliënten, en peers. Een belangrijk kenmerk van de beoordelaars zou moeten zijn dat zij goed op de hoogte zijn van het toetsbeleid dat gehanteerd wordt, en zich aan dit toetsbeleid moeten houden. Voor de toetsprocedure bleek het belangrijk dat het gehanteerd toetsinstrument simpel, duidelijk, en transparant is. Ook werd het relevant geacht dat er een duidelijk beleid bestaat hoe feedback van verschillende beoordelaars wordt meegenomen in het uiteindelijke besluit over het behalen van interprofessionele competenties door de studenten.

Discussie :

Hoewel er veel verschillende ideeën bestonden tussen de participanten in deze studie, is er consensus bereikt over een aantal ontwerprichtlijnen voor de beoordeling van interprofessionele competenties. Deze richtlijnen kunnen gebruikt worden voor het ontwerpen van een toetsprogramma in interprofessioneel onderwijs. In zo’n toetsprogramma is het vooral van belang dat gestreefd wordt naar een coherent en samenhangend programma waarin de verschillende toets elementen op elkaar aansluiten. Er is verder onderzoek nodig naar de implementatie en praktische toepassing van deze ontwerprichtlijnen in zorg- en welzijnsonderwijs.

Referenties:

Andriessen, D., D. M. A.Sluijsmans, M. Snel, and A. Jacobs (2017). Onderwijs ontwerpen is mensenwerk. Den Haag: Vereniging Hogescholen.

Humphrey-Murto, S., L. Varpio, C. Gonsalves, & T. J. Wood (2017). Medical Teacher 39(1): 14 – 19. doi: 10.1080/0142159X.2017.1245856