Context / probleemstelling of aanleiding
Probleemstelling (inclusief theoretische onderbouwing en onderzoeksvraag/vragen):
Een essentieel doel van de opleiding tot chirurg is dat assistenten in opleiding tot specialist (AIOS) hun eigen professionele identiteit ontwikkelen. Ervaringen op de werkplek zijn cruciaal voor de AIOS omdat zij zich hierdoor geleidelijk de eigenschappen, competenties, normen en waarden van de community eigen maken.1 De literatuur geeft tot dusver met name theoretische beschrijvingen over ervaringsleren en professionele identiteitsontwikkeling (PIO), maar het is niet duidelijk welke specifieke ervaringen tijdens de opleiding chirurgie een sleutelrol vervullen voor de PIO van AIOS.1,2 De opleiding kan wellicht verbeterd worden als we sleutelervaringen voor PIO identificeren. Het doel van dit onderzoek was daarom om te exploreren welke ervaringen belangrijk zijn voor de PIO van AIOS en welke factoren relevant zijn bij dit leerproces.
Methode:
Onze benadering was gebaseerd op constructivist grounded theory. We deden een focusgroepstudie met AIOS, chirurgen en opleiders waarbij we hen vroegen naar wat zij voor de huidige opleiding als relevante ervaringen zagen voor de PIO van AIOS. Om verschillende perspectieven te onderzoeken en daarbij met name de vertrouwelijkheid voor de AIOS te waarborgen, kozen we ervoor om de focusgroepen in te delen naar type participant. Datacollectie en -analyse werden iteratief gedaan. Door constant comparison ontwikkelden we een theoretisch model dat de sleutelervaringen van AIOS chirurgie en hun PIO tijdens de opleiding beschrijft. Data sufficiency werd bereikt na 5 focusgroepen met in totaal 19 deelnemers. Voor de rapportage van deze studie werd de COREQ richtlijn als basis gebruikt.
Resultaten (en conclusie):
Tijdens de opleiding doen zich ‘planbare’ en ‘onverwachte’ sleutelervaringen voor. AIOS vormen hun professionele identiteit wanneer zij leren hoe ze reageren op deze sleutelervaringen.
Planbare sleutelervaringen, zoals het leren draaien van een operatieprogramma, (nacht-)dienst doen en het krijgen van meerdere taken tegelijk geven AIOS mogelijkheden hun autonomie te ontwikkelen. Door deze ervaringen worden AIOS geleidelijk zelfstandiger en leren ze beslissingen te nemen.
Daarnaast identificeerden we onverwachte sleutelervaringen, bijvoorbeeld ‘het maken van fouten’, ‘het meemaken van een klacht’, ‘een complicatie’ en ‘life events buiten de opleiding’. Veel van deze situaties werden aanvankelijk als negatief ervaren en hadden dan ook vaak een grote impact op het welbevinden van de AIOS. Tegelijkertijd werden deze ervaringen gezien als bijzonder waardevol voor hun persoonlijke en professionele ontwikkeling. Factoren die een rol speelden bij het leren van sleutelervaringen zijn: de veiligheid van de opleiding, positieve en negatieve rolmodellen, en steun van de supervisor en het team.
Discussie (beschouwing resultaten en conclusie in het kader van de theorie):
In lijn met eerder onderzoek vonden wij dat er een sterke relatie is tussen ervaringen en PIO.1,2 Ons model geeft inzicht in welke specifieke ervaringen kunnen dienen als sleutelervaring voor de PIO van AIOS. De genoemde negatieve ervaringen zijn haast onvermijdelijk binnen de chirurgie. De veilige omgeving van de opleiding geeft AIOS de ideale mogelijkheid om te leren hoe zij omgaan met deze ervaringen. Zij leren dus over zichzelf. Om dit proces zo goed mogelijk te laten verlopen, doen opleiders er goed aan om te zorgen voor steun en begeleiding. Onze suggestie is om het leren van sleutelervaringen in het opleidingsplan op te nemen.
Referenties:
Cruess RL, Cruess SR, Boudreau JD, Snell L, Steinert Y. A schematic representation of the professional identity formation and socialization of medical students and residents:
a guide for medical educators. Acad Med. Jun 2015;90(6):718-25. doi:10.1097/ACM.0000000000000700Hutchinson TA, Smilovitch M. Experiential learning and reflection to support professionalism and professional identity formation. In: Cruess RL, Cruess SR, Steinert Y, eds. Teaching Medical Professionalism: Supporting the Development of a Professional Identity. 2 ed. Cambridge University Press; 2016:97-112.
