Context / probleemstelling of aanleiding

Context/probleemstelling of aanleiding:

‘Zorgverleners voor de wereld van morgen’, dit thema impliceert dat de wereld verandert. Het zorglandschap verandert zeker, met de vergrijzing en de zorgtekorten. Daarnaast verandert ook het beroep van de ziekenhuisapotheker. In dit onderzoek verwijst de term ziekenhuisapotheker naar een apotheker die werkt in de farmaceutisch-specialistische zorg binnen een ziekenhuis.

De rol van ziekenhuisapothekers is de afgelopen decennia aanzienlijk geëvolueerd. Ziekenhuisapothekers zijn niet alleen verantwoordelijk voor medicatiebewaking, bereiding en distributie, maar zijn ook steeds meer betrokken bij directe patiëntenzorg, klinische besluitvorming en interprofessionele samenwerking.

Er is nog maar weinig onderzoek gedaan naar de professionele identiteit(sontwikkeling) van ziekenhuisapothekers. Eerder onderzoek onder (een bredere groep) apothekers liet zien, dat de behandelaarsrol de rol is die door veel apothekers wordt geambieerd. Echter wordt deze rol in de praktijk nog niet breed uitgevoerd. (1)

De ziekenhuisapotheker als zorgverlener van morgen, is – vrij vertaald naar het meerjarenbeleidsplan van de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuisapothekers (NVZA)- een zorgverlener die een behandelaarsrol in de directe patiëntenzorg uitvoert, waar de patiënt zich ook bevindt. (2)

Om dit te bereiken is het belangrijk dat toekomstig ziekenhuisapothekers worden opgeleid als behandelaar en zichzelf ook zo voelen.

Echter, het is niet bekend in hoeverre Nederlandse AIOS ziekenhuisfarmacie zichzelf identificeren als behandelaar, en welke barrières en facilitators hierbij meespelen. Dit inzicht is cruciaal, omdat het opleidingsprogramma van de NVZA zich richt op de ontwikkeling van de behandelaarsrol.

Onze studie heeft daarom als doel de professionele identiteitsvorming van AIOS ziekenhuisfarmacie in Nederland te verkennen. Hierbij zijn we met name geïnteresseerd in hoeverre AIOS ziekenhuisfarmacie zichzelf als behandelaar beschouwen en welke factoren deze perceptie beïnvloeden.

Met dit onderzoek hopen we aanbevelingen te kunnen doen voor het opleidingsprogramma voor ziekenhuisapothekers, zodat inspanningen doelgericht kunnen worden ingezet om toekomstig ziekenhuisapothekers optimaal voor te bereiden op de behandelaarsrol.

Beschrijving van de interventie/innovatie:

De Dialogical Self Theory (DST) wordt in deze studie gebruikt als theoretisch kader. Deze theorie veronderstelt dat een persoon verschillende ‘ik-posities’ heeft, die in dialoog met elkaar de identiteit vormen.

Dit onderzoek wordt uitgevoerd middels semi-gestructureerde interviews met AIOS ziekenhuisfarmacie en ziekenhuisapothekers die de opleiding maximaal twee jaar geleden hebben voltooid. Analyse zal plaatsvinden volgens inductieve thematische analyse.

Ervaringen/analyse van de implementatie:

De studie wordt in de komende maanden uitgevoerd; in mei 2025 verwachten we de (eerste) resultaten te kunnen presenteren.

Lessons learned (implicaties voor de praktijk):

Met de resultaten van deze studie streven we ernaar de volgende vraag te kunnen beantwoorden: In welke mate zien AIOS ziekenhuisfarmacie en recent afgestudeerden zichzelf als behandelaar? Met het antwoord op deze vraag kan het opleidingsprogramma voor AIOS ziekenhuisfarmacie worden geoptimaliseerd.

In mei verwachten we de eerste resultaten en lessons learned te kunnen presenteren.

Referenties (max. 2):

1. Farmaceutisch specialistische zorg 2025: NVZA; 2019 [geraadpleegd 19 sept 2024]. Available from: https://nvza-meerjarenbeleidsplan.nl/.

2. Kellar J, Singh L, Bradley-Ridout G, Martimianakis MA, van der Vleuten CPM, Oude Egbrink MGA, Austin Z. How pharmacists perceive their professional identity: a scoping review and discursive analysis. Int J Pharm Pract. 2021 Aug 11;29(4):299-307. doi: 10.1093/ijpp/riab020. PMID: 33978740.