Context / probleemstelling of aanleiding

Context/probleemstelling of aanleiding:

Medicatiefouten zijn één van de meest voorkomende type fouten in de zorg, waar nog veel valt te winnen op het gebied van effectieve samenwerking om deze fouten te voorkomen. Met interprofessioneel onderwijs (IPE) krijgen studenten de gelegenheid om van, over en met elkaar te leren gericht op verantwoordelijkheden in het medicatieproces, waardoor uiteindelijk ook de patiëntenzorg erop vooruit gaat.[1] Middels een Erasmus+ project werken het ErasmusMC, Universitetet i Oslo, Université de Limoges, en Université de Rennes 1 samen aan een interactieve onderwijsinnovatie om studenten van farmacie, verpleegkunde, en geneeskunde op te leiden over effectieve en efficiënte samenwerking in het medicatieproces.

Beschrijving van de interventie/innovatie:

Studenten verpleegkunde, geneeskunde en farmacie die onderwijs volgden en/of stage liepen in één van de centra van ons Erasmus+ consortium werden gevraagd deel te nemen aan een onderwijs-pilot van tweeënhalf uur. Tijdens het onderwijsmoment bediscussieerden de deelnemers hun rollen en verantwoordelijkheden in het medicatieproces en welke factoren bijdragen aan een effectieve samenwerking. Middels de serious game ‘Team Up!’ oefenden studenten hun communicatievaardigheden aan de hand van een casus omtrent een acute zorgsituatie. Aan het eind van het onderwijsmoment werden studenten gevraagd de Interprofessional Collaborative Competency Attainment Scale (ICCAS) en evaluatie vragenlijst in te vullen en deel te nemen aan een focusgroep interview.

Ervaringen/analyse van de implementatie:

Zestig studenten hebben deelgenomen aan de pilots, verspreid over vier onderwijsmomenten. Zelf-gerapporteerde scores op de ICCAS waren significant hoger na de pilot ten opzichte van voor de pilot. Studenten gaven in de focusgroep interviews en evaluatie vragenlijsten aan dat het onderwijs hun inzicht heeft geboden over de verschillende taken in het medicatieproces en ze de toegevoegde waarde inzien van een interprofessionele aanpak. Er werd echter ook vermeld dat één onderwijsmoment onvoldoende is om ontwikkeling van communicatie en samenwerkingscompetenties te bemerken. Verder meenden de deelnemers dat er meer te winnen valt op het gebied van leren van elkaars verantwoordelijkheden vroeger op in het curriculum, gezien zij in de laatste jaren van hun opleiding beter bekend zijn met de andere zorgverleners en het medicatieproces.

Lessons learned (implicaties voor de praktijk):

Het ‘just in time’ leveren van IPE is van belang om vooroordelen over andere zorgverleners te voorkomen. Hiervoor moet er wel voldoende professionele identiteitsvorming hebben plaatsgevonden, zodat studenten aan anderen kunnen overbrengen wat hun taken en verantwoordelijkheden zijn. Om de ontwikkeling van samenwerkingscompetenties van studenten gedurende hun opleiding te volgen, moet er getracht worden om IPE een longitudinaal karakter te geven.

Referenties (max. 2):

Irajpour, A., Farzi, S., Saghaei, M., & Ravaghi, H. (2019). Effect of interprofessional education of medication safety program on the medication error of physicians and nurses in the intensive care units. Journal of education and health promotion, 8, 196.