Context / probleemstelling of aanleiding
Probleemstelling (inclusief theoretische onderbouwing en onderzoeksvraag/vragen):
Als een arts en een verpleegkundige naar dezelfde patiënt kijken, zien ze misschien niet hetzelfde beeld. Als zij vervolgens aannemen dat klinisch redeneren van de beide professies hetzelfde is en mogelijke verschillen negeren, dan kunnen voor de zorg belangrijke aspecten over het hoofd gezien worden. Het begrijpen van het complexe concept klinisch redeneren in beide professies kan inzicht geven in aard en doel van hun handelen en hier kan zorg, (interprofessioneel) onderwijs en onderzoek van profiteren.
Om recht te doen aan alle facetten van klinisch redeneren wilden we de ‘ui afpellen’ om een antwoord te geven op de vraag: Wat zijn de in de medische en verpleegkundige literatuur beschreven kenmerken van klinisch redeneren van deze professionals, en wat kunnen we van deze vergelijkende analyse leren van over klinisch redeneren?
Methode:
Door de stapsgewijze aanpak van de integrative review methode [1], vooraf beschreven in een protocol, zijn uit vier databases, volgens de PRISMA methodiek 67 empirische en theoretische artikelen geïdentificeerd. De medische (37), verpleegkundige (27) en de 5 manuscripten waarin beide perspectieven beschreven werden, zijn door 2 onderzoekers beoordeeld op (de methodologisch diverse) kwaliteit. Om de kenmerken van klinisch redeneren uit deze artikelen te identificeren, te vergelijken en contrasteren gebruikten we de fases van concept analyse (doel, gebruik, eigenschappen, antecedenten, gevolgen), gecombineerd met de 3 niveaus van layered analysis: filosofie, principes en technieken [2]. Dit leidde tot een ui-model, met 8 schillen: professionele paradigma’s, onderliggende theorieën, bedoelingen, inhoud, antecedenten, eigenschappen, uitkomsten en contextuele factoren. Om alle data met elkaar te kunnen vergelijken zijn ze in validity matrices georganiseerd.
Resultaten (en conclusie):
De gevonden verschillen in de filosofie laag kunnen gelokaliseerd worden op een
care-cure and subjectief-objectief continuüm. In de laag van de principes vonden we vier contrasten. Artsen hebben een smaller focus dan verpleegkundigen. Verpleegkundigen redeneren niet alleen over de patiënt, maar ook over de patiënt in zijn systeem. De door artsen gestelde hypotheses zijn bedoeld om te verklaren, die van verpleegkundigen om te begrijpen, gebaseerd op causale argumenten versus associaties. In het niveau van technieken vonden we een verschil in de mate waarin de patiënt betrokken wordt in het redeneerproces en de professionele opvattingen over diagnose. Een verpleegkundige diagnose identificeert de (veranderlijke) reacties op een gezondheidsprobleem van de patiënt en zijn familie, de medische diagnose is stabieler en is gericht op het identificeren van oorzaken van aandoeningen van een patiënt.
Discussie (beschouwing resultaten en conclusie in het kader van de theorie):
Een complex begrip als klinisch redeneren kan onderzocht worden door het af te pellen als een ui. De gelaagde, vergelijkende conceptanalyse bracht de overeenkomsten en verschillen tussen het redeneren van artsen en verpleegkundigen aan het licht. De oorsprong van de verschillen ligt in de professionele paradigma’s en bedoelingen van geneeskunde en verpleegkunde, in de filosofie laag. De bevindingen uit deze review kunnen gebruikt worden als een eerste stap om elkaar beter te begrijpen in de samenwerking in het behandelteam, in (interprofessioneel) onderwijs en in onderzoek naar klinisch redeneren. De samenbundeling van medisch en verpleegkundig redeneren zal de patiënt ten goede komen.
Referenties:
Whittemore, R. and K. Knafl, The integrative review: updated methodology. Journal of Advanced Nursing, 2005. 52(5): p. 546-553.Cianciolo, A.T. and G. Regehr, Learning Theory and Educational Intervention: Producing Meaningful Evidence of Impact Through Layered Analysis. Acad Med, 2019. 94(6): p. 789-794.
