Context / probleemstelling of aanleiding
Probleemstelling:
Het rationeel voorschrijven en het bespreken van medicatie gerelateerde problemen is een zeer uitdagende zorgtaak uitgevoerd door een toenemend aantal verschillende professionals. Interprofessionele samenwerking zou een oplossing kunnen zijn voor dit probleem1. Echter, interprofessioneel samenwerken is nog niet ingebed in de huidige zorg en kent vele obstakels. Dit is niet verrassend aangezien de huidige medische curricula veelal mono-professioneel zijn opgebouwd, waar geen ruimte is om samen te werken met andere (medische) disciplines. Om in de toekomst interprofessioneel samenwerken te bevorderen dienen studenten al tijdens hun opleiding interprofessioneel onderwijs te krijgen.
Het doel van deze review is (i) om te exploreren welke interprofessionele onderwijsinterventies er al bestaan op het gebied van farmacotherapie en (ii) om te analyseren welke interventies de competenties op het gebied van interprofessioneel onderwijs en farmacotherapie verbeteren.
Methode:
De PubMed, EMBASE, ERIC, CINAHL en PsycINFO databases werden systematisch doorzocht tot september 2019, zonder additionele filters. De zoek strategieën bevatten de woorden “pharmacology”, “interprofessional”, “education” en “students” of vergelijkbare woorden en abbreviaties. Alle artikelen werden door beide auteurs onafhankelijk van elkaar gescreend. Van alle geïncludeerde artikelen werd data geëxtraheerd op basis van de BEME coding sheet.
Resultaten (en conclusie):
53 interventiestudies werden geïncludeerd. Met name kleine (maximaal 100 studenten) kwantitatieve studies met een heterogene evaluatie werden beschreven. De onderzoeken waren allen afkomstig uit westerse landen en bevatten vooral medische, farmacie en verpleegkunde studenten. Op het gebied van interprofessionele samenwerking reageerden de studenten over het algemeen positief op de interventies. Door de samenwerking begrepen ze elkaars rollen beter en beseften ze dat werken in een interprofessionele setting de kwaliteit van de zorg kon verbeteren. Inhoudelijk beschreven veel artikelen dat studenten zich verantwoordelijk voelde voor het uitvoeren van medicatiereviews en doorvoeren van medicatiewijzigingen. De interprofessionele onderwijsinterventies werden geclassificeerd in vier groepen: digitale communicatie (bijv. telefonisch consult tussen medische- en farmacie studenten), medische trips (bijv. het opzetten van zorgstations in derde wereld landen), klinische stages (bijv. deelname aan visites) en traditioneel onderwijs (bijv. gezamenlijke colleges). Waar de digitale communicatie als voordeel had dat het onderwijs ook op afstand gerealiseerd kon worden (vaak tussen universiteiten), waren de klinische stages en medische trips een stuk lastiger te organiseren. Echter, de studenten ervaarden deze “real-life” vormen als de meest leerzame. Traditioneel onderwijs was daarentegen makkelijk te organiseren maar had een beperkte interprofessionele meerwaarde.
Discussie :
Interprofessioneel farmacotherapie onderwijs is een opkomend en essentieel onderdeel om de zorg voor de steeds complexer wordende patiënten te organiseren. Innovatieve interventies zoals digitale communicatie, klinische stages en medische trips zijn vormen van onderwijs die ingezet kunnen worden om studenten voor te bereiden op interprofessionele samenwerking in hun latere carrière. Echter, zonder betrouwbare meetinstrumenten kunnen de bestaande kleine onderzoeken zonder controlegroep niet op hun echte waarde worden geschat. Wij adviseren dan ook meer aandacht te besteden aan het maken van betrouwbare meetinstrumenten en het opzetten van grotere studies met controlegroepen gebruikmakend van innovatieve “real-life” interprofessionele onderwijsmethodes.
Referenties:
1. Green BN, Johnson CD. Interprofessional collaboration in research, education, and clinical practice: working together for a better future. The Journal of chiropractic education. 2015;29(1):1-10.
