Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
In de gezondheidszorg wordt het belang van gezamenlijke besluitvorming (‘shared decision making’) nauwelijks in twijfel getrokken. Een belangrijke bevorderende factor voor het implementeren van gezamenlijke besluitvorming in de klinische praktijk is het trainen van studenten en zorgprofessionals. Hoewel de ontwikkeling van trainingsprogramma’s en het opnemen daarvan in de opleiding veelbelovend lijken, is er weinig aandacht voor de vraag hoe gezamenlijke besluitvorming feitelijk in de klinische praktijk wordt overgedragen en geleerd. Wij hebben die vraag onderzocht.
Beschrijving van de interventie/innovatie:
We hebben focusgroepinterviews en individuele interviews gehouden met zorgverleners van de afdelingen gynaecologie (specialisatie fertiliteitsgeneeskunde) en intensive care. De deelnemers waren 1) coassistenten, 2) A(N)IOS, 3) ervaren artsen (> 5 jr. specialist), en 4) (voormalig) patiënten en naasten van patiënten. We organiseerden ook een werkconferentie met vertegenwoordigers van deze 4 groepen. Het doel van deze conferentie was om op basis van de voorlopige resultaten van de interviewanalyse te komen tot aanbevelingen voor het medisch onderwijs.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
Een patiënt vatte samen: ‘de artsen bij wie ik me het meest op mijn gemak voelde namen mijn vragen serieus. Empathie, eerlijkheid en openheid zijn hier belangrijk.’ Coassistenten, A(N)IOS en ervaren artsen zijn het met elkaar eens: de nuances van gezamenlijke besluitvorming worden geleerd in de praktijk, niet tijdens de bachelorfase van de opleiding. Door anderen te observeren en hun aanpak van gezamenlijke besluitvorming te kopiëren ontwikkelen coassistenten en A(N)IOS een persoonlijk ‘repertoire’ van relevante vaardigheden. We moeten dan denken aan het verloop van het gesprek met patiënten, het uitproberen van letterlijke fraseringen die door anderen worden gebruikt en het ontwikkelen van een empathische houding. De deelnemende zorgverleners gaven aan dat het observeren van verschillende slechte en goede voorbeelden (rolmodellen) in de praktijk behulpzaam is bij het ontwikkelen van dat eigen repertoire.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
Ons onderzoek leidt tot een aantal lessen. 1) Gebruik patiëntencontacten om de kernwaarden van gezamenlijke besluitvorming te leren. 2) Professionals moeten zich bewust zijn van het effect van hun gedrag en op ‘de mens achter de patiënt’. 3) Besteed aandacht aan het ontwikkelen van vaardigheden via gesimuleerde consulten met patiënten, en het observeren en oefenen van lastige gesprekken. 4) Stimuleer bij ervaren artsen reflectie op gezamenlijke besluitvorming.
Referenties:
Geen referenties
