Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
In september 2015 is het nieuwe bachelorcurriculum voor Biomedische Wetenschappen (BMW) en Geneeskunde (GNK) gestart in het Radboudumc. De bachelor kent verschillende leerlijnen. Binnen de leerlijn Professionaliteit werken studenten aan hun professionele ontwikkeling onder begeleiding van een coach. Tijdens intervisiebijeenkomsten brachten coaches in dat diverse studenten last leken te hebben van stress en leden onder de gevolgen daarvan. Eerdere studies over het welzijn van studenten bleken onvoldoende inzicht te geven in de mate en de mogelijke oorzaken van stress tijdens de studie.1,2
Beschrijving van de interventie/innovatie:
Om een beeld te krijgen van (i) de mate van stress, (ii) welke factoren daaraan bijdragen en (iii) wat de gevolgen zijn voor het welzijn van de GNK/BMW-studenten werd een vragenlijst opgesteld op basis van literatuurstudie, gesprekken met docenten van de leerlijn Professionaliteit, studieadviseurs en de werkgroep Enquêtes binnen het Radboudumc. De vragenlijst werd uitgezet onder alle eerste- en tweedejaars studenten van het Radboudumc in het voorjaar van 2018. Dit werd herhaald in 2019.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
De response van 77/67% (2018/2019, 642/566 studenten,) is hoog ten opzichte van eerder beschreven studies. De verschillen tussen de twee studierichtingen, de twee jaarlagen en de twee afnamemomenten zijn gering. De studenten geven hun studie gemiddeld een rapportcijfer 7,5/7,6. Op een stressschaal van 1-6 (geen-erg veel stress) scoren vrouwen meer stress dan mannen (4,1/4,0 versus 3,5/3,4). 31/23% van de studenten geeft aan veel-erg veel stress (score 5-6) te ervaren. De belangrijkste stressfactoren blijken te zijn “tentamens en opdrachten”, “deadlines”, “twijfel aan eigen kunnen”, “oplopen van studieachterstand” en “streven naar hoge cijfers”. “Weinig vrije tijd” en “sociale verplichtingen” zorgen ook voor enige stress, maar andere sociale factoren zoals “sociale media”, “bindend studieadvies” en “opbouw studieschuld” vrijwel niet.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
De studenten hebben suggesties gegeven voor verbetering in het curriculum of de coaching: 1) Zorg voor een duidelijke informatievoorziening; 2) Neem het thema stress op in het curriculum; 3) Spreid de studiebelasting over de kwartalen; 4) Zorg voor follow-up en monitoring (individueel en per jaargang). Inmiddels is binnen de leerlijn Professionaliteit een continu programma over welzijn en vitaliteit ontwikkeld, waaraan tijdens iedere coachbijeenkomst aandacht wordt besteed. De huidige data bieden een solide uitgangsbasis om de effecten hiervan op het welzijn van studenten in de toekomst te meten.
Referenties:
1 Onderzoek naar het welzijn van studenten van de Radboud Universiteit. Strategie, onderwijs en onderzoek, juni 2017.
2 Burn-out bij Nederlandse geneeskundestudenten. Prevalentie en oorzaken. Conijn et al. NTVG 159:A8255P, 2015.