Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
Meerdere studies hebben aangetoond dat medische studenten en zorgprofessionals onvoldoende competenties hebben voor het herkennen, managen en rapporteren van geneesmiddelenbijwerkingen (1). Hoewel er in de literatuur erkend wordt dat er behoefte is aan kwalitatief hoogwaardige (klinische) voorlichting over geneesmiddelenbijwerkingen bestaan er slechts een beperkte hoeveelheid onderwijsmateriaal. Vanwege dit gebrek aan hoogwaardige en klinische onderwijsmethoden voor geneesmiddelenbijwerkingen kregen wij van het European Open Platform for Prescription Education (EurOP2E) de opdracht om geschikte onderwijsmethoden voor geneesmiddelenbijwerkingen te ontwikkelen (2).
Beschrijving van de interventie/innovatie:
De Dr. Vigilance werkgroep heeft een literatuurreview uitgevoerd en al haar contacten aangesproken om het onderwijs op het gebied van geneesmiddelenbijwerkingen te clusteren en te beoordelen. Het onderwijsmateriaal werd beoordeeld op basis van de belangrijkste trainingsaspecten van het kerncurriculum over geneesmiddelenbijwerkingen van de WHO, de mate van verrijking van de leercontext en of de onderwijsmethode evidence based onderzocht was. Op basis van deze aspecten is een eenvoudig te gebruiken stroomschema gemaakt waarin docenten de voor hun meest geschikte klinische onderwijsmethode kunnen kiezen. Daarnaast heeft de werkgroep een online enquête verspreid onder medische studenten in de gezondheidszorg (geneeskunde, master physician assistant, master verpleegkundige specialisten, HBO-verpleegkunde en farmacie) om te onderzoeken welke vorm en of onderwijsmethoden over geneesmiddelenbijwerkingen de studenten zouden prefereren.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
De huidige docentenhandleiding van Dr. Vigilance op het EurOP2E platform bevat ruim 20 verschillende beschikbare educatieve materialen die gericht zijn op verschillende klinische aspecten van geneesmiddelenbijwerkingen (met waar nodig een handleiding). De Dr. Vigilance-enquête heeft een grote verscheidenheid aan ideeën opgeleverd die op dit moment zijn gegroepeerd in twee groepen: “Dr. Vigilance – explains” en “Dr. Vigilance – in the clinic” video’s. Dr. Vigilance – explains, is een serie korte video’s waarin één specifieke bijwerking wordt uitgelegd (bijv. angio-oedeem met ACE-remmers en euglycemische diabetische ketoacidose bij SGLT-2-remmers). Alle video’s zijn gemaakt in hetzelfde formaat en leggen de incidentie van de bijwerking, differentiële diagnose, tijdsrelatie, betrokken farmacologisch mechanisme en behandelingsopties uit. Dr. Vigilance – in the clinic laat docenten en studenten zien hoe studenten al tijdens hun opleiding betrokken kunnen worden bij het voorkomen, signaleren, managen en rapporteren van geneesmiddelbijwerkingen in een huisartspraktijk of ziekenhuisomgeving. Deze video’s zijn gebaseerd op eerder gepubliceerde wetenschappelijke artikelen zoals de junior-adverse drug event managers of ADR-interviews op een polikliniek.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
De Dr. Vigilance docentenhandleiding op EurOP2E is een goed voorbeeld van een docentenhandleiding dat streeft naar het clusteren van al het gratis, evidence based en gebruiksrechten vrije onderwijsmateriaal over geneesmiddelenbijwerkingen waarmee een docent altijd het meest gepaste en best beoordeelde onderwijsmateriaal voor het type onderwijs kan inzetten. Een tweede les die wij hebben getrokken is dat we vaker onze studenten moeten vragen welk onderwijsmateriaal ze missen en dit niet zelf voor hen moeten invullen.
Referenties (max. 2):
Reumerman M, Tichelaar J, Piersma B, Richir MC, van Agtmael MA. Urgent need to modernize pharmacovigilance education in healthcare curricula:
review of the literature. Eur J Clin Pharmacol. 2018.Bakkum M, Richir M, Papaioannidou P, Likic R, Sanz E, Christiaens T, et al. EurOP(2)E – the European Open Platform for Prescribing Education, a consensus study among clinical pharmacology and therapeutics teachers. European Journal of Clinical Pharmacology.2021 Aug;77(8):1209-1218.
