Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
Het is ontzettend belangrijk voor het ontwikkelen van de klinische blik van studenten om ervaringen op te doen in klinische beelden en het beloop van een ziekte, alsook te ervaren wat de patiënt beleeft en wat de invloed is op het leven. Door veranderingen in de zorg worden patiënten vaker thuis behandeld waardoor deze mogelijkheden in het ziekenhuis verminderen. Ervaringsdeskundigen worden om deze reden vaak ingezet in het onderwijs. Maar als docent heb je vaak ook patiëntervaringen, die nuttig kunnen zijn om te delen met je studenten. Dit wordt vaak als taboe gezien, omdat het grenzen tussen werk en privé verstoord. Klopt het taboe? Vertroebelt het delen van je eigen ervaringen de werk-privé-grenzen? Hoe wordt het door de studenten ontvangen?
Beschrijving van de interventie/innovatie:
In het Klinisch Trainingsonderwijs kindergeneeskunde/gynaecologie in Noordwest Ziekenhuisgroep worden studenten voorbereid op hun coschappen kindergeneeskunde en gynaecologie. De docent kindergeneeskunde deelt haar verhaal over haar dochter, die geboren werd met een aangeboren hartafwijking. De docent gynaecologie deelt haar ervaring van een bevalling met een navelstrengprolaps. Deze ervaringen zijn gekoppeld aan de leerdoelen die behaald moeten worden. In een vaste lesvorm worden deze ervaringen gedeeld.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
Studenten geven structureel en heel expliciet bij elke evaluatie aan dat de lessen met de ervaringen van de docenten zelf, heel waardevol zijn. Ze geven aan de ziektepresentatie ‘nooit meer te vergeten’, doordat ze het hoorden van ‘een bekende’. Ze vinden het waardevol vragen te kunnen stellen over de impact van bepaalde gebeurtenissen. Ze waarderen de openheid en kwetsbaarheid, juist omdat studenten zelf vaak ook persoonlijke verhalen delen in het onderwijs. Deze wederkerigheid met de docent leidt tot een betere docent-student-relatie. De docenten ervaren deze lessen als extra bijzonder en leuker dan met een fictieve of niet-eigen casus.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
Het delen van eigen ervaringen als docent blijkt van meerwaarde binnen het onderwijs. De docent fungeert op dat moment als ervaringsdeskundige, waardoor dezelfde randvoorwaarden van toepassing zijn, zoals het kunnen praten met voldoende (emotionele) afstand tot de ziekte/gebeurtenis en het van tevoren vormgeven van de ervaringen in een les, zodat je houvast hebt aan wat je wel en niet wilt vertellen. De werk-privé-balans raakt met deze voorwaarden dan ook niet verstoord. In sommige groepen kan het minder prettig voelen de les te geven. Een alternatieve les kan dan gegeven worden, die wel dezelfde doelen beschrijft, maar niet een kwetsbare invulling heeft. Onze aanbeveling is dan ook om persoonlijke ervaringen, passend binnen de doelen van het onderwijs, te delen met studenten, omdat dit de relatie verbeterd en de impact van het leren vergroot.
