Context / probleemstelling of aanleiding

Context/probleemstelling of aanleiding:

Het Generaal Dagelijks Rapport, beter bekend als de (ochtend)overdracht, is een verplichte bijeenkomst op opleidingsafdelingen. De overdracht is niet alleen belangrijk voor de continuïteit van patiëntenzorg maar draagt ook bij aan het medisch onderwijs van coassistenten, arts-assistenten en stafleden. Over de educatieve waarde van de overdracht en de factoren die hier invloed op hebben is in de literatuur weinig bekend. Daarom onderzochten wij welke factoren volgens coassistenten de leerzaamheid van de overdracht bevorderen of belemmeren.

Beschrijving van de interventie/innovatie:

In vijf focusgroepinterviews werd met 37 coassistenten uit de Noordelijke opleidingsregio gesproken over hun ervaringen met het Generaal Dagelijks Rapport. Coassistenten wisselen maandelijks tussen afdelingen waardoor ze verschillende overdrachten goed kunnen vergelijken en kunnen reflecteren op factoren die de leerzaamheid van overdrachten bevorderen of belemmeren. Interviews werden opgenomen, verbatim getranscribeerd en geanalyseerd met thematische analyse.

Ervaringen/analyse van de implementatie:

Coassistenten waren enthousiast om over hun ervaringen met de verschillende overdrachten te praten. Het groepsverband zorgde voor levendige discussies en vele praktijkvoorbeelden van leerzame en minder leerzame overdrachten.

Voorbeelden van belangrijke factoren die coassistenten noemden die de leerzaamheid van een overdracht bevorderen waren: De coassistenten krijgen een actieve rol tijdens de overdracht en worden aangemoedigd mee te denken en vragen te stellen. Deelnemers krijgen feedback op een constructieve manier. Supervisoren laten merken dat ze het onderwijs ook belangrijk vinden tijdens de overdracht. De overdracht kent een duidelijke structuur en word begeleid door een duidelijk aangewezen voorzitter. Voorbeelden van belangrijke factoren die coassistenten benoemden die de leerzaamheid van een overdracht juist belemmeren waren: Het is enkel een vragenvuur voor de coassistent. Er wordt geen of denigrerende feedback gegeven. Er wordt teveel jargon gebruikt zonder uitleg. Deelnemers maken ruzie of zijn cynisch naar elkaar. De coassistenten zitten op de achterste rij en worden niet actief betrokken.

Lessons learned (implicaties voor de praktijk):

Door hun unieke positie waarbij ze regelmatig van afwisseling wisselen binnen een ziekenhuis kunnen coassistenten goed helpen bij het evalueren van onderwijsmomenten zoals de overdracht

Coassistenten geven een consistent beeld van factoren die de leerzaamheid van de overdracht bevorderen en belemmeren

Ziekenhuisafdelingen kunnen deze inzichten gebruiken om doel, inhoud en sfeer van hun Generaal Dagelijks Rapport te evalueren en te optimaliseren.

Referenties:

Rijnberg WJ, Bosch FH, Straus-Pickard A, Voorn TH. De overdracht stelt nieuwe eisen. Medisch Contact 2010; 65 nr 27