Context / probleemstelling of aanleiding

Context/probleemstelling of aanleiding:

In augustus 2021 is code rood gesignaleerd voor de mensheid door het klimaatpanel IPCC (IPCC, 2021). Men verwacht dat de internationaal overeengekomen grens van 1,5 graden opwarming van de aarde in minder dan tien jaar zal worden bereikt en dat korte termijn actie noodzakelijk is om opwarming te voorkomen. De urgentie van klimaatverandering is in de afgelopen jaren meermaals aangekaart en het wordt beschouwd als een van de belangrijkste problemen.

Artsen zijn in de positie om te pleiten voor een beleid waarin de gezondheid van zowel de planeet als de maatschappij hand in hand gaan (Moser et al., 2017). Dit besef over planetary health wordt echter nauwelijks aan de orde gesteld in geneeskundecurricula. Veel docenten voelen zich beperkt toegerust om studenten te inspireren op het gebied van planetary health. Ook leiders van onderwijsinstellingen (decanen en onderwijsdirecteuren) komen vele uitdagingen tegen wanneer zij planetary health willen integreren in het curriculum.

Beschrijving van de interventie/innovatie:

Om docenten, decanen en andere professionals in het medisch onderwijs te ondersteunen bij het implementeren van planetary health onderwijs hebben wij een wetenschappelijk onderbouwde routekaart ontwikkeld. Deze routekaart is gebaseerd op recente onderwijsliteratuur verkregen uit medisch-onderwijskundige databases zoals PubMed en Web of Science. Door praktische inzichten en literatuur te combineren is deze routekaart wetenschappelijk onderbouwd, concreet en praktisch.

Ervaringen/analyse van de implementatie:

De routekaart bestaat uit vier fasen: (1) voorbereiden, (2) curriculum assessment, (3) onderwijs ontwerpen, (4) leiderschap en evaluatie. De eerste fase, voorbereiden, bestaat uit drie sub fasen: (1a) creëren van een werkgroep, (1b) formuleren van een gedeelde visie, (1c) ontwikkelen kerncompetenties. De tweede fase, curriculum assessment, bestaat uit twee sub fasen: (2a) curriculum scanning, (2b) curriculum mapping. De derde fase, onderwijs ontwerpen, bestaat uit vier sub fasen: (3a) onderwijs concreet maken, (3b) bewustzijn van multifactoriële systemen ontwikkelen, (3c) activerende leermethoden, (3d) bestaand materiaal gebruiken. De vierde fase, leiderschap en evaluatie bestaat uit drie sub fasen: (4a) leiderschap, (4b) evaluatie, (4c) doen wat je zegt.

Lessons learned (implicaties voor de praktijk):

Studenten onderwijzen over planetary health heeft voordelen op meerdere niveaus: het gezondheidssysteem, patiënten en de maatschappij en de omgeving. Gebaseerd op literatuur hebben wij een roadmap ontworpen voor het ontwerpen en implementeren van planetary health onderwijs. Deze roadmap kan worden gebruikt door docenten, decanen en andere onderwijsprofessionals om het uitdagende en belangrijke planetary health onderwijs te ontwikkelen. Zo worden toekomstige professionals ondersteund om uitstekende duurzame gezondheidszorg te leveren in de toekomst.

Referenties (max. 2):

Moser, A. M., Stigler, F. L., & Haditsch, B. (2017). Physicians’ responsibility for planetary health. The Lancet Planetary Health, 1. doi:10.1016/S2542-5196(17)30023-2