Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
Om efficiënt te kunnen werken in het steeds complexer wordende zorgveld, is het beschikken over goede leiderschapsvaardigheden van wezenlijk belang. Medisch leiderschap, sinds 2020 onderdeel van het Raamplan Artsenopleiding¹.
Wij onderscheiden de volgende twee componenten: leiding geven aan jezelf (regie over je eigen persoonlijke ontwikkeling) en leiding geven aan anderen (anderen stimuleren hun werk goed uit te voeren)2. Coassistenten ervaren de competentie echter als abstract en vinden het lastig écht authentieke doelen te formuleren op dit gebied.
Hoe helpen we studenten meer grip te krijgen op hun leiderschapsvaardigheden?
Beschrijving van de interventie/innovatie:
In de geneeskundefaculteit van de VU loopt momenteel een pilot waarin coassistenten elkaar coachen op persoonlijke ontwikkeling. De afdeling Medische Psychologie heeft in samenwerking met studenten en docenten van verschillende afdelingen een reeks leiderschapsonderwijs ontwikkeld. Deze heeft als doel masterstudenten inzicht te geven in authentieke leerdoelen rondom leiderschap, zelfsturend leren te activeren.
De bijeenkomsten bestaan uit intervisie, een korte inhoudelijke inleiding van de docent op het leiderschapsonderwerp en peer-to-peer coaching. Voorafgaand aan de reeks volgen alle studenten een workshop coachvaardigheden.
Omdat er geen extra curriculumtijd beschikbaar was, is de pilot opgenomen in een reeds bestaande intervisiereeks, verspreid over twee jaar coschappen. Eén uur van de intervisie wordt dan besteed aan de pilot in plaats van de reguliere twee uur intervisie.
In vijf bijeenkomsten coachen de coassistenten elkaar op leiderschapsonderwerpen als regie nemen over eigen keuzes, werk-privé balans, zelfvertrouwen en leiding geven.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
Coassistenten laten weten enthousiast te zijn over de inhoud. Studenten vinden de thema’s en oefeningen inzichtelijk en relevant.
Zowel het gecoacht worden als het coachen wordt beschouwd als waardevol en leerzaam.
Docenten ervaren dat de sessies bijdragen aan het begrip van studenten t.a.v. de leiderschapscompetentie Een student geeft bijvoorbeeld aan: ‘Ik was al aan het struggelen met mijn energiebalans. Nu kan ik aan de slag om het te verbeteren, ook door mijn nieuw opgestelde leerdoelen die uit de opdracht zijn gekomen’.
Zowel studenten als docenten ervaren een tekort aan tijd door de programmering tijdens de intervisie.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
Reflectie- en leiderschap vragen om maatwerk en genoeg tijd voor verdieping. Het behalen van de beoogde doelen per sessie blijkt moeilijk in de beschikbare twee uur.
Ook lijkt één training in coachen voor sommige studenten onvoldoende. Daarnaast vragen dergelijke sessies om veiligheid en specifieke coachvaardigheden, zoals aandachtig kunnen luisteren en scherp kunnen doorvragen. Afwezigheid waardoor vaste duo’s uiteen vallen en de mogelijkheid dat aanwezige coaches zelf onder hoge spanning staan, zorgen voor extra uitdagingen. Tijdens de komende sessies wordt hier verder mee geëxperimenteerd.
Concluderend gaan intervisie en leiderschap goed samen. In de toekomst is de vraag hoe en wanneer beiden het beste plaats kunnen vinden.
Referenties (max. 2):
https://www.nfu.nl/sites/default/files/2020-08/20.1577_Raamplan_Artsenopleiding_-_maart_2020.pdfhttp://platformmedischleiderschap.nl/
