Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
Wettelijk is vastgelegd dat studenten in het hoger onderwijs uiterlijk aan het eind van het eerste studiejaar een advies krijgen over de voortzetting van de studie. Dit studieadvies kan een bindend karakter hebben (BSA). Toepassing van een BSA kan een positief effect hebben op studierendement en de studie-uitval vervroegen en daarmee voorkomen dat studenten te lang een opleiding blijven volgen zonder deze met uitzicht op succes te kunnen afronden. Dit effect is o.a. afhankelijk van de hoogte van de BSA-norm in combinatie met het gehanteerde toetsbeleid (Schmidt, e.a., 2021). Bovendien is het positieve effect van een BSA bij opleidingen met een hoog studierendement beperkt (Stegers-Jager, 2011).
Als alternatief kan een studieadvies een dwingend karakter hebben; bijvoorbeeld door het hanteren van een hoge doorstroomnorm van jaar 1 naar jaar 2. Hierbij worden studenten na het eerste jaar niet weggestuurd maar recidiveren studenten in jaar 1 wanneer ze niet voldoen aan de hoge doorstroomeisen. Met hoge doorstroomeisen en passende begeleiding wordt beoogd studenten te stimuleren nominaal te studeren.
Beschrijving van de interventie/innovatie:
Bij de bachelor Geneeskunde aan het Amsterdam UMC/UvA is zo’n doorstroomnorm toegepast. Studenten moeten minimaal 48 EC halen om door te mogen naar jaar 2, anders recidiveert de student in het eerste studiejaar. Onderzocht is wat de effecten zijn van een ‘dwingend studieadvies’ op de doorstroomsnelheid en wat de verbeterpunten zijn inzake beleid doorstroming en de studiebegeleiding. Hiertoe zijn analyses van studievoortgangsdata uitgevoerd en studenten-enquêtes en studenten-interviews onder recidivisten en niet- recidivisten afgenomen.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
Studievoortgangsanalyses laten zien dat de studie-uitval laag is (circa 5%) en circa 20% van de studenten recidiveert.
Uit de studenten-enquêtes blijkt dat de doorstroomregeling studenten stimuleert om nominaal te studeren.
Een op maat gemaakt programma voor het begeleiden van recidivisten is wenselijk, zo blijkt uit de recidivisteninterviews. .
Van de studenten die na het eerste jaar 60 punten hebben, haalt 78% binnen 3 jaar de bachelor. Van studenten die doorstromen, maar in jaar 2 nog wel een eerstejaarsvak moeten doen, haalt 61% de bachelor in 3 jaar.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
Ons ‘dwingend studie-advies’ lijkt niet het gouden alternatief voor een BSA: te veel studenten lopen ernstige studievertraging op.
Een herijking van de doorstroomregeling en intensivering van de studiebegeleiding van recidivisten is noodzakelijk.
Referenties:
Schmidt H.G., Baars, G.J., Hermus, P., van der Molen, H.T., Arnold, I.J.M. & G. Smeets. Changes in examination practices reduce procrastination in university students. European Journal of Higher Education 2021, 1-16.
Stegers- Jager KM, Cohen-Schotanus, J., Splinter, T.A.W. & Themmen, A.P.N. (2011). Academic dismissal policy for medical students: effect on study progress and help-seeking behavior. Medical Education 2011, 45: 987-994.
