Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
De geneeskundestudentenpopulatie is niet representatief voor de patiëntenpopulatie; zo laat onderzoek zien dat o.a. studenten uit etnische minderheidsgroepen, zonder hoogopgeleide ouders en zonder ouders met medisch beroep (zogenaamde ‘niet-traditionele’ studenten) ondervertegenwoordigd zijn, ook in Nederland. De invoering van selectie leidde tot zorgen over de toegankelijkheid van de opleiding voor deze studenten. Mogelijk melden zij zich minder vaak aan en doorlopen zij minder succesvol de selectieprocedure omdat zij rolmodellen, ondersteuning en middelen voor een goede voorbereiding missen (1).
Beschrijving van de interventie/innovatie:
Deze bevindingen hebben geleid tot het onderwijsinnovatieproject Buddies Breaking Barriers van de Faculteit der Geneeskunde VU Amsterdam. Hierin fungeren geneeskundestudenten, zelf vaak ook niet-traditionele studenten, als rolmodellen en inspireren, informeren en helpen zij op basis van hun eigen ervaringen middelbare scholieren voor wie (geneeskunde) studeren niet vanzelfsprekend is. Het project bestaat uit trainingen voor studenten, laagdrempelige één-op-één-begeleiding voor de scholieren en informele gezamenlijke bijeenkomsten. Bijeenkomsten vinden plaats voor de aanmelding, tijdens de selectieprocedure en gedurende de opleiding.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
In 8 trainingen geleid door de projectleider, gastdocenten en studentencommissie D.O.C.S. zijn geneeskundestudenten van de eerste groep (2019-2020) getraind in motivatie, selectie, diversiteit, coaching en het hidden curriculum en is gezamenlijk het buddysysteem ontwikkeld en uitgewerkt. In 2019-2020 zijn 17 geneeskundestudenten uit verschillende studiejaren gestart met het coachen van 27 scholieren uit 5- en 6vwo. In 2020-2021 werden 56 nieuwe scholieren gecoacht door 25 buddy’s. Studenten hebben een actieve rol in het organiseren van informele bijeenkomsten. Minicolleges en Q&A’s over de studie en selectieprocedure dienen voor kennisuitwisseling terwijl het informele samenzijn in huiskamersetting en spelactiviteiten worden ingezet voor netwerkvorming en verbondenheid.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
Ontwikkeling van dit project was mogelijk door een Comenius Teaching Fellow beurs, waarna het ontwikkelde buddysysteem gemakkelijk voortgezet en geüpdatet kon worden. Door samenwerking met de VU Pre-University College kon een netwerk van scholen met veel eerstegeneratiestudenten bereikt worden. Omdat verbinding in dit project centraal staat was de overgang naar digitale bijeenkomsten door de coronalockdowns een uitdaging. De digitale voortzetting had zowel positieve als negatieve impact: informele bijeenkomsten waren kosteloos en trokken meer scholieren, maar boden minder gelegenheid voor laagdrempelig onderling contact. Tijdens het project en in eerste interviews in het kader van wetenschappelijk onderzoek wordt wederzijdse herkenning als niet-traditionele student door zowel scholieren als studenten als positief ervaren, passend bij de functie van rolmodellen. Het buddysysteem geeft scholieren, maar ook studenten zelfvertrouwen. Voor informatie-inwinning zien scholieren een meerwaarde van hun buddy ten opzichte van officiële wegen. Dit project kan hiermee als voorbeeld dienen voor andere faculteiten en opleidingen.
Referenties:
1) Wouters, A. (2020). Getting to know our non-traditional and rejected medical school applicants. Perspectives on medical education, 9(3), 132-134.