Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
Het huidige Master-curriculum Geneeskunde – we richten ons hier in het bijzonder maar niet uitsluitend op het curriculum van het Radboudumc – bereidt studenten nog onvoldoende voor op de uitdagingen waar ze als arts van de nabije toekomst voor gesteld worden:
– persoonsgerichte zorg bieden in samenspraak met patiënten,
– in elke situatie opnieuw medisch-deskundige en ethisch verantwoorde beslissingen nemen,
– ondanks de vaak zware werkomstandigheden, protocollisering en bureaucratisering, plezier houden
in het werk.
Om deze uitdagingen het hoofd te kunnen bieden zouden studenten een robuuste persoonlijke en professionele identiteit moeten ontwikkelen.
Beschrijving van de interventie/innovatie:
Dit Comenius Senior Fellowship-project (2020) ontwikkelt een leerlijn professionaliteit voor co-assistenten die gericht is op karakterontwikkeling door deugdvorming. Deugdethiek – teruggaand op Aristoteles – wordt in literatuur over professionaliteit en medische ethiek beschouwd als een essentiële vorm van persoonlijke en professionele identiteitsontwikkeling. Tot nu toe wordt ze echter niet expliciet en beredeneerd tijdens de coschappen ingezet.
Om zich kritisch-constructief te kunnen verhouden tot rolmodellen en het verborgen curriculum, gaan studenten regelmatig in dialoog met patiënten over ‘dat wat deugd doet’, wisselen ze ervaringsverhalen uit, en reflecteren ze op de betekenis daarvan.
Met behulp van uiteenlopende werkvormen, voor/na/gedurende de klinische episoden, nemen studenten zelf de regie bij hun karakterontwikkeling en componeren ze een autobiografisch reisverhaal. Daarbij wordt ook geput uit bronnenmateriaal uit beeldende kunst, literatuur en film. Zo wordt Bildungsgewijs gewerkt aan persoonlijke en professionele identiteit.
De beoogde uitkomst van dit project is een met studenten, patiënten en opleiders ontwikkelde en geëvalueerde innovatieve leerlijn ‘Artsen met karakter’ die als een rode draad door het hele Master-curriculum loopt. Deze leerlijn helpt geneeskundestudenten zich te ontwikkelen tot artsen die anderen goed doen en zelf floreren.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
De komende twee jaren zal dit project ontwikkeld, geïmplementeerd en geëvalueerd worden. Aan het begin van dit project willen we al zo veel mogelijk mensen informeren en hen betrekken bij de ontwikkeling, implementatie en evaluatie. Vandaar deze presentatie.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
Het project moet nog beginnen, maar de implicaties voor de praktijk zouden groot zijn als dit project slaagt. Bildungsgewijze karakter- en deugdvorming zou een geïntegreerd onderdeel zijn geworden van het Master-curriculum Geneeskunde en een innovatief alternatief voor het huidige portfolio-leren zou zich hebben bewezen.
Referenties:
Kole J. Virtuoos maatwerk. De rol van deugden in ethisch verantwoorde beroepsbeoefening. In: Sanderse W, Kole J, (red.) Karakter Deugden voor professionals. Leusden: ISVW; 2018. p. 37–49, 232–3.
Marcum JA. The Virtuous Physician: The Role of Virtue in Medicine. Dordrecht: Springer Science & Business Media; 2012.
