Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
Binnen de opleidingen geneeskunde is aandacht voor professioneel gedrag een evident onderdeel geworden (Mak, 2019). Binnen de KU Leuven wordt dit geoperationaliseerd als aandacht voor taken, anderen en zelfzorg. Een registratiesysteem voor het professioneel omgaan met taken (o.a. aanwezigheden op practica, respecteren van deadlines,…) werd eerder uitgewerkt.
Op deze manier kunnen we studenten met een onvoldoende professionele taakhouding (PTH) detecteren, waarna zich de vraag stelt hoe we hen een gericht leertraject kunnen aanbieden.
Beschrijving van de interventie/innovatie:
Sinds 2019 worden studenten met een onvoldoende PTH verplicht om in de zomer aan een service-learning project deel te nemen. Service-learning is een ervaringsgerichte onderwijsmethode waarbij studenten door middel van dienstverlening, reflectie en academisch leren groeien op academisch, persoonlijk en sociaal vlak (2).
Deze projecten vinden plaats in samenwerking met maatschappelijke organisaties die zich inzetten voor kwetsbare groepen, in concreto: een woonzorgcentrum, een speelpleinwerking voor kinderen met een handicap en een opvangcentrum voor niet begeleide minderjarige asielzoekers.
Het project wordt gekaderd in een start- en terugkomdag en de studenten houden een e-portfolio bij, met focus op het omgaan met taken.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
Van de 24 gedetecteerde studenten (van 461) die in 2019 in aanmerking kwamen voor het project, hebben 20 het project succesvol afgerond. Hoewel de studenten aanvankelijk negatief stonden tegenover dit verplicht leertraject tijdens hun vakantieperiode, bleken ze nadien uitermate positief over deze ervaring en zelfs het verplichtend karakter.
Ook de projectpartners waren tevreden en de gerealiseerde producten waren geslaagd. De focus van de reflectie bij de studenten lag eerder op het sociaal-maatschappelijke (burgerzin) dan op hun eigen (on-) professioneel gedrag.
Opmerkingen waren dat de inspanningen voor het project niet in verhouding stonden tot het tekort (bv. een ontbrekende handtekening); en de vraag om het project open te stellen voor alle studenten.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
De verplichte participatie aan een Service-learning project –tijdens zomervakantie- lijkt een adequate remediëring voor onvoldoende PTH tijdens de bachelorjaren mits voldoende omkadering. De sterkte van het project is dat studenten in reallife situaties de competenties inoefenen waarop ze een tekort vertoonden (o.a. deadlines, zelfwerkzaamheid en verantwoordelijkheid). Daarnaast moeten ze ook samenwerken met anderen, taken verdelen,… waardoor gelijkaardige projecten uitgetekend kunnen worden voor studenten met een tekort op communicatieve vaardigheden.
Naar de toekomst toe willen we vooraf de doelstellingen beter communiceren en meer focussen op zelfreflectie. Op middellange termijn hopen we het effect van dit leertraject op de professionele houding in de masterjaren aan te kunnen tonen.
