Context / probleemstelling of aanleiding

Context/probleemstelling of aanleiding:

Met de uitbraak van de COVID-19 crisis in België voerde de Regering vanaf 13 maart 2020 maatregelen in die ingrijpende gevolgen hadden voor de organisatie van het onderwijs in het Vlaamse Hoger Onderwijs. De KU Leuven besliste, in samenspraak met de andere Vlaamse universiteiten, op haar beurt om het onderwijs volledig off-campus te organiseren tot het einde van het semester. Van de ene dag op de andere dienden faculteiten het onderwijs over een geheel andere boeg te gooien. Deze ontwikkelingen plaatsten de uitvoering van de beleidspeerpunten “Going digital” en “Future-oriented education” in een ander perspectief.

Beschrijving van de interventie/innovatie:

In geen tijd werd op het niveau van de KU Leuven en binnen de Faculteit Geneeskunde materiaal ontwikkeld om docenten in de omschakeling van face-to-face naar online onderwijs te ondersteunen. Docenten dienden de omschakeling ook meteen te maken. Studenten namen algauw het initiatief om de omschakeling te monitoren via een bevraging die peilde naar de ervaringen van hun mede-studenten. Docenten werden op hun beurt door de faculteit bevraagd naar hun ervaringen en de mate waarin ze aankijken tegen een verhoogde inzet van online leren in het onderwijs. Daarnaast werden ook ondersteuningsvragen en overzichten met de doorgevoerde aanpassingen aan onderwijs- en evaluatievormen geanalyseerd op het type werk- en evaluatievormen waarop ze terugvielen en het soort problemen waarmee docenten kampten.

Ervaringen/analyse van de implementatie:

De gedwongen omschakeling naar online onderwijs was een katalysator voor een verhoogde inzet op online leren en op de ondersteuning ervan, op alle niveaus van de universiteit. Die ondersteuning nam diverse vormen aan: persoonlijke ondersteuning van docenten bij de verkenning van tools en het oplossen van allerhande technische problemen, aanboren van nieuwe tools, ontwikkeling van ondersteunend materiaal om de zelfredzaamheid van docenten te bevorderen, …

Bij een zeker aandeel van docenten heeft de gedwongen omschakeling geleid tot het ontdekken van een nieuwe wereld aan digitale mogelijkheden. De bevragingen van zowel studenten als docenten geven een inzicht in hoe zij die omschakeling ervaren hebben, of dit hun denken over online leren heeft beïnvloed.

Lessons learned (implicaties voor de praktijk):

De omschakeling naar online onderwijs heeft een impact gehad op de realisatie van de ambities rond “Going digital” en “Future-oriented education”. Vraag is welke het langere termijn effect is van het gedwongen karakter en de snelheid waarmee dit is moeten gebeuren. Zijn er ook misvattingen ontstaan over voor- en nadelen van online onderwijs? Waar moet in de toekomst rekening mee worden gehouden bij de verdere realisatie van de beleidsambities?

Referenties:

KU Leuven (2018). Strategisch Plan KU Leuven. Op kruispunten, voor een duurzame samenleving. Geraadpleegd van: https://admin.kuleuven.be/beleidstekst/strategisch-plan-KUleuven.pdf