Context / probleemstelling of aanleiding
Probleemstelling:
Een goede teamwerking is onmisbaar voor een kwalitatieve en patiëntgerichte zorg. Huidige behandelingen zijn erg complex, zodat ze onmogelijk door één individu kunnen uitgevoerd worden. Een goede samenwerking via multidisciplinaire teams wordt geassocieerd met een betere dienstverlening, minder medische fouten en lagere kosten. Artsen spelen een cruciale rol in deze teamwerking. Het teamrollen model van Belbin is een theoretisch model ontwikkeld om talenten in samenwerkingen te herkennen, en deze nadien optimaal in te zetten in de praktijk. In dit onderzoek bekijken we in eerste instantie welke teamrollen de hoogste score behalen onder studenten geneeskunde; in een latere fase linken we deze informatie aan hun gekozen specialisatie en wat dit betekent voor de toekomstige teamwerking in de zorgsector.
Methode:
We namen gedurende vier opeenvolgende jaren (2016, 2017, 2018, 2019) de Belbin Team Role Self-Perception Inventory (BTRSPI) af bij 1830 studenten in de eerste master geneeskunde aan de KU Leuven. Deze vragenlijst is gebaseerd op het model van Belbin en maakt een onderscheid tussen acht teamrollen: voorzitter, vormgever, uitvinder, evaluator, organisator, brononderzoeker, teamwerker en afwerker. De vragenlijst bestond uit 7 vragen, met telkens 8 meerkeuzemogelijkheden. Een voorbeeld is: Ik vind voldoening in een groepsopdracht, omdat . . . [mogelijkheid 1/8: ik er plezier in heb situaties te analyseren en de verschillende keuzemogelijkheden tegen elkaar af te wegen].
Resultaten (en conclusie):
Onder de bevraagde studenten geneeskunde had 36,2% (663 individuen) de teamwerker als zijn of haar hoogste score. Zoals de naam suggereert, zijn teamwerkers goed in het werken met anderen, waarbij ze een omgeving creëren met een focus op teamcoöperatie om hun taken uit te voeren. Daaropvolgend was de organisator de meest voorkomende voorkeursrol bij 24,7% (452 individuen). De organisator wordt gekenmerkt door een drive naar actie, a.d.h.v. een sterke planning en taakgerichtheid. De twee minst voorkomende voorkeursrollen, waren de brononderzoeker en de uitvinder, met respectievelijke scores van 2,6% (47 individuen) en 2,8% (52 individuen). De brononderzoeker is steeds op zoek naar innovatie en nieuwe ideeën, en de uitvinder is sterk in het creatief omgaan met problemen. Binnen deze resultaten is overlap mogelijk, d.w.z. dat studenten voor meerdere teamrollen eenzelfde hoogste score kunnen behalen. De resultaten om deze teamrollen te linken aan later gekozen specialisaties zitten momenteel nog in de analysefase, maar zullen beschikbaar zijn tijdens het congres op 19 november.
Discussie :
Deze studie toont aan dat studenten geneeskunde hoog scoren op teamwerk, en bijgevolg een grote waarde hechten aan samenwerkingen. Dit staat echter in contrast met onderzoek waaruit blijkt dat artsen niet altijd als teamplayers worden gepercipieerd, behalve als het gaat over hun team en zij de leidinggevende zijn. Bovendien weten we dat opleidingen geneeskunde sterk inzetten op competitie en prestaties, waardoor individualisme meer wordt aangemoedigd dan teamwerk. Aan de hand van de data uit onze studie doen we de aanbeveling naar de opleidingen geneeskunde om verder te investeren in teamwerk, zodat artsen voorbereid zijn op hun verdere carrière in multidisciplinaire teams binnen de gezondheidszorg.
Referenties:
Belbin RM. Team Roles at Work. Second edi. London and New York: Routlegde; 2010. 208 p.
Weller, J., Thwaites, J., Bhoopatkar, H., & Hazell W. Are doctors team players, and do they need to be? N Z Med J. 2010, 1310 (123): 109 – 117