Context / probleemstelling of aanleiding
Probleemstelling:
Een optimale opleidingsomgeving is cruciaal voor de professionele ontwikkeling en het welzijn van arts-assistenten in opleiding tot specialist (aios). In eerdere studies toonden wij een sterke en consistente associatie aan tussen de kwaliteit van de opleidingsomgeving en het risico op burn-out onder aios. Bovendien vonden we veel meer symptomen van burn-out bij Belgische aios dan bij Nederlandse aios. Deze studies beantwoordden echter niet de vraag welke aspecten van de opleidingsomgeving het geestelijke welzijn van aios verbeteren of juist bedreigen. Op basis van onze eerdere studies vermoeden we dat aios die zowel ervaring hebben in de Belgische als in de Nederlandse opleidingsomgeving de unieke mogelijkheid bieden deze opleidingsomgevingen met elkaar te vergelijken. Hun ervaringen zouden essentiële informatie kunnen geven over hoe een opleidingsomgeving geoptimaliseerd kan worden, teneinde het geestelijk welzijn van de aios te verbeteren. Het doel van deze kwalitatieve studie is derhalve vaststellen welke aspecten van de opleidingsomgeving (de Belgische versus de Nederlandse) gerelateerd zijn aan een verhoogd burn-out risico. Daarnaast willen we vaststellen welke aspecten van de opleidingsomgeving verantwoordelijk zijn voor de eerder vastgestelde verschillen in ervaren kwaliteit van het opleidingsklimaat.
Methode:
We namen semigestructureerde interviews af bij aios die zowel een deel van hun medisch specialistische vervolgopleiding in België als in Nederland hadden gevolgd, zodat we diepgaande kennis vergaarden van aios hun ervaringen met de opleidingsomgeving in beide landen. De interviews werden verbatim getranscribeerd en we gebruikten interpretatieve fenomenologische analyse om de data te analyseren. Deelname aan de studie was vrijwillig. Ethische goedkeuring voor deze studie werd gegeven door de NVMO Ethical Review Board (dossiernummer: 1003).
Resultaten (en conclusie):
Participerende aios gaven aan dat de opleider een sleutelrol speelt in het creëren van een gunstige opleidingsomgeving die het welzijn van aios ondersteunt. Ze waardeerden opleiders die de bevlogenheid van de aios bevorderen door positieve rolmodellen te zijn, die hun leerproces faciliteren (door ze te coachen op de werkvloer) en die hun inspanningen waarderen (wederkerigheid). Aios hadden sterk het gevoel dat het geven van constructieve feedback cruciaal is in het effectief opbouwen van een professionele opleider-aios relatie. Een andere belangrijke determinant van het geestelijk welzijn van de aios was een zekere mate van autonomie, zowel in hun dagelijkse klinische werk als in keuzes die ze konden maken in hun opleiding.
Discussie :
De opleider speelt een centrale rol in het bepalen van de kwaliteit van de opleidingsomgeving en het welzijn van de aios. Vooral effectief hierin is de opleider die succesvol de rol als coach op zich neemt. Van coachende opleiders was al bekend dat ze in belangrijke mate de groei van aios kunnen bevorderen,1 onze studie voegt hieraan toe dat ook het geestelijk welzijn van aios gestimuleerd wordt door coachende opleiders. Onze bevindingen suggereren dat het zinvol is om tijdens didactische trainingen van opleiders (bijv. Teach the Teacher cursussen) speciale aandacht te hebben voor coaching, wat ondersteund wordt door recente literatuur.1 Verder werd professionele autonomie door aios als belangrijk ervaren, waarbij ze vooral opmerkten dat zelfgestuurd opleiden hun groei naar autonomie faciliteerde. Een praktisch hulpmiddel dat zelfgestuurd opleiden ondersteund is de Entrustable Professional Activity (EPA).2 Toekomstig onderzoek zou zich kunnen richten op de rol die EPA’s spelen in de groei naar autonomie van aios.
Referenties:
Orr CJ, Sonnadara RR. Coaching by design: exploring a new approach to faculty development in a competency-based medical education curriculum. Adv Med Educ Pract. 2019;10:229-44.
Ten Cate O, Chen HC, Hoff RG, Peters H, Bok H, Van Der Schaaf M. Curriculum development for the workplace using Entrustable Professional Activities (EPAs): AMEE Guide No. 99. Med Teach. 2015;37 (11):983-1002.
