Context / probleemstelling of aanleiding

Context/probleemstelling of aanleiding:

De patiënten van de toekomst zoeken medische zorg voordat symptomen optreden. Ze kunnen gezondheidschecks aanvragen bij commerciële bedrijven en online opgezochte informatie meenemen naar hun arts [1]. Dit vereist nieuwe vaardigheden van toekomstige (bio)medische professionals: om betrokken te zijn bij gedeelde besluitvorming, rekening houdend met persoonlijke, maatschappelijke en ethische dilemma’s, en om zich snel aan te passen aan technologische ontwikkelingen [2]. In dit project hebben we onderzocht hoe casussen rondom commerciële gezondheidschecks gebruikt kunnen worden om deze leerdoelen te bereiken.

Beschrijving van de interventie/innovatie:

Met een team van studenten, patiëntvertegenwoordigers en medische docenten van verschillende disciplines (genetica, radiologie, ethiek en eerstelijnsgeneeskunde) hebben we een onderwijsmodule ontwikkeld over commerciële health checks (ondersteund door een NRO Comenius Teaching Fellow beurs). Door middel van co-creatiesessies zijn casussen geschreven over individuen die een whole genome test of total body scan ondergingen. De casussen bevatten real-life genetische en radiologische gegevens, maar ook de context van het individu: wat motiveerde hen om de test te doen? Welke impact en consequenties hadden de testresultaten? Deze casussen vormden de ruggengraat van een keuzemodule voor een pilotgroep van twaalf tweedejaars (bio)medische studenten aan de Radboud Universiteit Nijmegen.

Ervaringen/analyse van de implementatie:

Uit evaluaties blijkt dat studenten erg positief waren over de cursus (algemene waardering 4,3 uit 5). Ze waardeerden de focus op het patiëntperspectief en het voeren van gesprekken met ervaringsdeskundigen, het thema onzekerheid en het leren interpreteren van genetische en radiologische testen. De cursus was anders dan, en een goede aanvulling op, hun standaard curriculum, zowel qua inhoud als vorm. Een tweede resultaat was de unieke samenwerking van het multidisciplinaire team. De teamleden waardeerden het van elkaar leren, de open omgeving en de gelijke waardering van ieders perspectief.

Lessons learned (implicaties voor de praktijk):

Commerciële gezondheidschecks komen nog nauwelijks aan bod in het (bio)medisch onderwijs, maar bieden geschikte casussen om studenten te leren over nieuwe technologieën, onzekerheid, het belang van het patiëntperspectief en maatschappelijke en ethische dilemma’s. Daarnaast is onze aanbeveling om docenten van verschillende disciplines, patiënten en studenten actief bij onderwijsontwikkeling te betrekken.

Referenties (max. 2):

1. Hoorn, S. de, Weesie, Y., Brabers, A., Jong, J. de & Verheij, R. (2017). Health checks en de effecten op het gebruik van zorg in de huisartsenpraktijk. NIVEL. ISBN 978-94-6122-466-8

2. Berwick, D.M. & Finkelstein (2010). Preparing Medical Students for the Continual Improvement of Health and Health Care: Abraham Flexner and the New “Public Interest”. Academic Medicine, 85 (9): S56 –S65. doi: 10.1097/ACM.0b013e3181ead779