Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
De technologische ontwikkeling neemt een hoge vlucht in de medische wereld en de zorg. Momenteel zijn er in Vlaanderen echter onvoldoende technologische opleidingen voor actoren in de zorg en het biomedisch domein. Dit vertraagt de technologische revolutie in de zorg en belemmert dat het volle potentieel hiervan wordt benut.
Beschrijving van de interventie/innovatie:
Als deelproject binnen het kader van ‘Biomedische actoren van de toekomst’ onderzochten we de (toekomstige) technologische noden en hoe het onderwijs de implementatie van technologie in de zorg kan faciliteren. Er werden vijf werkpakketten opgezet: (1) we maakten een overzicht van het huidig onderwijsaanbod voor brugfuncties tussen technologie en zorg, (2) we omschreven noden van opleidingen met behulp van focusgroepen met opleidingshoofden van zorgopleidingen binnen de KU Leuven Associatie, (3) we inventariseerden onderwijsnoden en ervaringen met technologie van het zorgwerkveld via een online bevraging, (4) we stelden de toekomstige technologische evoluties in gezondheidszorg vast via een literatuurstudie, en (5) we verzamelden inzichten in de technologische toekomst als noodzakelijke competenties van zorgmedewerkers via interviews met experten in de medisch-technologische sector. De bevindingen werden ten slotte samen gelegd om er concrete aanbevelingen voor het onderwijs uit af te leiden.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
Globaal kunnen we volgende bevindingen formuleren. Technologie behoudt in de toekomst de rol van hulpmiddel in een vooral mensgedreven zorg. Technologieën zoals artificiële intelligentie en medische beeldvorming, genoomanalyse en gepersonaliseerde geneeskunde, telezorg en robotica zullen waarschijnlijk het meest invloedrijk zijn. Er is een algemene nood aan meer technologische basiskennis in het biomedisch domein. Een taalbarrière tussen zorgprofessionals en technologie-experten vergroot daarbij de kenniskloof. De meerwaarde van de inzet van technologie in de zorgsector is niet voldoende duidelijk, noch voor de zorg zelf als voor opleidingen. Het ontbreekt aan een beleidsmatige visie hieromtrent. Het ontbreekt zorgprofessionals aan de competentie om de waarde van technologie te kunnen evalueren. Naast het aanleren van specifieke competenties en het evalueren van meerwaarde en mogelijke valkuilen, is het ook belangrijk om de algemene interesse in technologie bij gezondheidszorgberoepen te (blijven) prikkelen.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
We identificeerden drie hoofdthema’s, zeven aanbevelingen en dertien belangrijke technologieën om beter te kunnen onderwijzen over technologie in zorgopleidingen. Er zal een verandering in de didactiek van het biomedisch onderwijs nodig zijn. Het integreren van een technologische basisvorming is vanuit dit perspectief wenselijk, waarbij de basisbeginselen van technologie worden verduidelijkt en voldoende aandacht wordt besteed aan de taalbarrière tussen technologische en biomedische profielen. Op basis van de bevindingen zullen voor curricula binnen het biomedische domein daarom een reeks opleidingsonderdelen en onderwijsleeractiviteiten worden uitgewerkt. Daarnaast zal ook een postgraduaatopleiding worden georganiseerd om levenslang leren in technologie te faciliteren.
