Context / probleemstelling of aanleiding
Context/probleemstelling of aanleiding:
Tijdens de medische vervolgopleiding leren aios allerlei complexe vaardigheden. In de medische vervolgopleiding tot Maag-Darm-Leverarts vormt endoscopie de belangrijkste vaardigheid die aios zelfstandig moeten leren uitvoeren. Een veelgebruikte theorie die het leren van complexe vaardigheden beschrijft is die van de deliberate practice, het doelbewust oefenen van een vaardigheid onder begeleiding en met feedback van ervaren supervisoren.1 Omdat er tot op heden geen gestandaardiseerde manier is om aios MDL op te leiden in endoscopie,2 beoogt dit onderzoek in kaart te brengen hoe de endoscopie-opleiding en -supervisie in Nederlandse opleidingsziekenhuizen zijn vormgegeven.
Beschrijving van de interventie/innovatie:
In 2021 en 2022 werd aan alle aios MDL (N=180) en MDL-artsen (N=306), werkzaam in Nederlandse opleidingsziekenhuizen, gevraagd om een online vragenlijst in te vullen. Descriptieve statistiek werd gebruikt om lokale en regionale verschillen te identificeren.
Ervaringen/analyse van de implementatie:
Het responspercentage onder aios en MDL-artsen bedroeg respectievelijk 66% en 52%. Het merendeel van de aios (65%) en MDL-artsen (79%) blijkt tevreden over de huidige endoscopie-opleiding. Deelname aan een preklinische endoscopie cursus is verplicht voor aios in 7 van de 8 opleidingsregio’s. In de opleidingsregio zonder een verplichte endoscopie cursus zijn aios significant minder tevreden over hun endoscopie opleiding (32% vs. 65%, p=.011). Daarnaast zijn MDL-artsen in academische ziekenhuizen (64%) minder tevreden over de endoscopie-opleiding dan MDL-artsen in niet-academische ziekenhuizen (84%, p=.008). Ook blijkt in MDL-opleidingsziekenhuizen aanzienlijke heterogeniteit betreffende het aantal endoscopie supervisieprogramma’s van MDL-artsen, het aantal aios dat tegelijkertijd gesuperviseerd wordt en de mate waarin leerdoelen opgesteld en geëvalueerd worden. Aios schatten zowel de opleidings-bekwaamheid van MDL-artsen met betrekking tot de endoscopie als de uniformiteit in endoscopie-supervisie binnen opleidingsziekenhuizen lager in dan MDL-artsen zelf. In Nederland heeft minder dan een derde van de MDL-artsen een specifieke cursus gevolgd gericht op het opleiden in endoscopie, terwijl 71% vindt dat een dergelijke cursus verplicht zou moeten zijn voor endoscopie opleiders.
Lessons learned (implicaties voor de praktijk):
Ondanks het feit dat dat de meeste aios MDL en MDL-artsen in Nederland tevreden zijn over de huidige endoscopie opleiding, bestaat er aanzienlijke praktijkvariatie in zowel de opzet van de endoscopie-opleiding als in de toepassing van supervisiemethoden en technieken door MDL-artsen. Nader onderzoek is nodig om het effect van meer standaardisatie binnen de endoscopie opleiding op het aanleren van endoscopievaardigheden door aios te evalueren.
Referenties (max. 2):
1. Ericsson, K.A., Krampe, R.T., Tesch-Romer, C. The role of deliberatie practice in the acquisition of expert performance. Psychological Review 1993; 100 (3): 363-406
2. Ekkelenkamp V.E., Koch A.D., de Man R.A. et al. Training and competence assessment in GI endoscopy: a systematic review. Gut 2016; 65: 607-615