J. van der Meer, J.W.M. van der Meer (Red.) Anamnese en lichamelijk onderzoek . Maarssen: Uitgeverij Elsevier Gezondheidszorg; 2008 (5e druk). 281 pagina’s. Prijs € 69,95. ISBN: 978 90 352 3025 5.

TOH de Jongh (Red.) Fysische diagnostiek – uitvoering en betekenis van het lichamelijk onderzoek. Houten: Uitgeverij Bohn Stafleu van Loghum; 2010. 351 pagina’s. Prijs € 74,50. ISBN: 978 90 313 5226-5

Is er behoefte aan een boek dat studenten geneeskunde de basisbeginselen van anamnese en lichamelijk onderzoek (ook wel fysische diagnostiek genoemd) uitlegt? Er zijn immers enkele gerenommeerde Engelstalige werken over deze onderwerpen op de markt, en het gezichtsveld van de Nederlandse opleidingen Geneeskunde moet toch gericht zijn op internationale ontwikkelingen?

Voorzeker wel! In de eerste plaats omdat het anamnese-idioom moedertaal specifiek is, en studenten zich juist dit idioom meester moeten maken. Het lezen en oefenen van voorbeelden in de eigen taal is daarbij onontbeerlijk. Dit geldt overigens evenzeer voor het aan de patiënt uitleggen van de handelingen en vaardigheden die bij het lichamelijk onderzoek horen. In de tweede plaats omdat soms de wijze waarop anamnese en lichamelijk onderzoek worden uitgevoerd per regio (en cultuur?) kunnen verschillen.

Is het noodzakelijk dat er in het Nederlandse taalgebied twee boeken op dit gebied verschijnen? Dat zou zeker het geval zijn als het ene boek een duidelijke verdieping op het andere boek is, of wanneer er zo weinig overlap is tussen beide boeken dat dat het gelijktijdig aanschaffen van twee boeken rechtvaardigt (nog even los van de vermeend krappe beurs waarover de meeste studenten geneeskunde beschikken). Laten we nu eens nagaan of en in hoeverre aan één van deze twee eisen wordt voldaan door de hierboven genoemde twee boeken: Anamnese en lichamelijk onderzoek (ALO) en Fysische diagnostiek (FD) – uitvoering en betekenis van het lichamelijk onderzoek.